कोल्हापूर

वाढत्या उष्माने नागरिक हैराण होत आहेत. शरीराला थंडावा देणाऱ्या शीतपेयाकडे कल वाढला आहे. मात्र शहरात ठिकठिकाणच्या दुकानदारांनी व शीतपेय विक्रेत्यांनी मूळ किंमतीपेक्षा जादा दराने शीतपेयांची विक्री सुरू केली आहे. तसेच दूध विक्री केंद्रातून जादा दराने दुधाची विक्री होत असल्याची तक्रार अखिल भारतीय ग्राहक पंचायत, जिल्हा शाखेतर्फे वैद्यमापन विभागाच्या सहायक नियंत्रकांकडे करण्यात आली आहे. उन्हाळ्याच्या कालावधीत ग्राहकांची आर्थिक लुबाडणूक सुरू आहे. ग्राहकांची फसवणूक व आर्थिक लूट करणाऱ्या विक्रेत्यांवर कारवाई करावी. तसेच कोल्ड्रिंक्स हाऊस व दूध विक्री केंद्राची पथकांमार्फत तपासणी करावी, अशी मागणी संघटनेचे जिल्हाध्यक्ष अरुण यादव यांनी केली आहे.

कोल्हापूर टाइम्स टीम

कडक उन्हाचा तडाखा वाढला असताना ग्राहक व पर्यटकांकडून बाटलीबंद पाण्याची मोठ्या प्रमाणात मागणी होत असून, सध्या रोज एक लाख बाटलीबंद पाण्याची विक्री होत आहे. महिन्याभरात दहा ते वीस कोटी रुपयांची उलाढाल होत असून, वार्षिक २०० ते ३०० कोटी रुपयांची उलाढाल या व्यवसायात होते.

बाजारात पॅकेजड् ड्रिकिंग वॉटर आणि पॅकेजड् ड्रिकिंग वॉटर विथ मिनरल अशा दोन प्रकारचे पाणी बाटलीतून विक्री होते. कोल्हापूर शहरात मोठ्या प्रमाणात पर्यटक येत असून, ग्राहक व पर्यटकांकडून बाटलीबंद पाण्याची मागणी होते. शहरातील हॉटेल, किराणा माल दुकान, पानपट्टी, लॉजिंग-बोर्डिंग, आइस्क्रीम पार्लर येथे बाटलीबंद पाण्याची विक्री होत आहे. डिस्ट्रिब्युटरकडून शहरात अंदाजे दीड हजार पॉइंटवर, तर शहर परिसरात तीन ते साडेतीन हजार पॉइंटवर बाटलीबंद पाणी पोहोचवले जाते. बिसलेरी, किनले, बेली, अॅक्वालिना, हिमालय या ब्रँडेड कंपन्या असून अॅक्वा को, अॅक्वाकुल, व्हेनस ब्लू, पेरिना, अॅक्वाकाशी असे २० ते ३० राज्यांतील व स्थानिक ब्रँड आहेत. कोल्हापुरात दोन कंपन्या स्वत: पाण्याचे उत्पादन करतात.

उन्हाळ्यात सर्वाधिक पाण्याची मागणी असते. पावसाळ्यात गढूळ पाण्यामुळेही पाण्याची मागणी कायम असते, तर हिवाळ्यात पाण्याला मागणी कमी असते. एक लिटर ते पाच लिटरची पाण्याची बाटली बाजारात उपलब्ध आहे. पर्यटकांकडून सर्वाधिक पाण्याची मागणी असते. जर नळाला पाणी कमी आले अथवा पाणीपुरवठा खंडित झाला तर पाच लिटर कॅनच्या पाण्याला मागणी वाढते, असे विक्रेत्यांनी सांगितले.

ब्रँडेड कंपन्यांची बाटली डिस्ट्रिब्युटरकडे १० ते १२ रुपयांना मिळते; पण बाजारात हीच बाटली २० रुपयांना विकली जाते. स्थानिक व परजिल्ह्यातील कंपन्यांच्या बाटलीची किंमत १०, १५, २० रुपये असते. बाटलीची एमआरपी २० रुपये असल्याने अंबाबाई मंदिर, मध्यवर्ती बसस्थानक, मोठ्या हॉटेलमध्ये २० रुपयांना विक्री होते. अन्य ठिकाणी १२ ते १५ रुपयांनीही बाटली विकली जाते.

बाटल्यांबरोबर जारची विक्री केली जाते. शहरातील हॉटेल, कार्यालये, व्यापाऱ्यांची शोरूममध्ये जारची मागणी आहे. ३० ते ६० रुपयांना जारची विक्री केली जाते. डिस्ट्रिब्युटकरकडून कार्यालय व घरात जार पोहोच केले जातात. या व्यवसायात सध्या पाच हजारांहून अधिक कामगारांना रोजगार उपलब्ध झाला आहे.

००००

कोट....

उन्हाळ्यात बाटलीबंद पाण्याला मोठी मागणी आहे. सध्या प्रत्येक डिस्ट्रिब्युटरकडे दिवसातून एक ते दोन ट्रक बाटलीबंद पाण्याचे बॉक्स येतात. शनिवारी व रविवारी पर्यटकांची गर्दी असल्याने त्यादिवशी बाटलीबंद पाण्याची मोठा खप होतो. या व्यवसातून शहरात मोठी उलाढाल होते.

नितीन मुधाळे, डिस्ट्रिब्युटर

०००००००००

पॉइंटर्स....

वार्षिक उलाढाल ३०० कोटींपर्यंत

बाटलीबंद पाण्याचे २० ते ३० ब्रँड

डिस्ट्रीब्युटर्सकडून पाच हजार पॉइंटवर वितरण

डिस्ट्रिब्युटरकडून १० एक बॉटल १० ते १२ रुपयांना

विक्रेत्यांकडून विक्री २० रुपयांना

०००

कोल्हापूर टाइम्स टीम

कोल्हापूर चित्पावन ब्राह्मण संघाच्या वतीने नुकतीच परशुराम जयंती साजरी करण्यात आली. 'जय परशुराम'च्या घोषणेत पालखी सोहळा उत्साहात झाला. मोतीबाग तालीम परिसरातील गुरू महाराज वाड्यातून फुलांनी सजविलेल्या पालखीतून परशुरामांच्या प्रतिमेची मिरवणूक काढण्यात आली. बिनखांबी गणेश मंदिर, महाद्वार चौक, जोतिबा रोड, भवानी मंडपमार्गे परत गुरू महाराज वाड्यात मिरवणूक आली. यावेळी महिलांनी भजने सादर केली. मिरवणुकीत अखिल भारतीय ब्राह्मण महासंघ, ब्राह्मण जागृती सेवा संघ, मंगलधाम, कऱ्हाडे ब्राह्मण संघ, जिल्हा पुरोहित संघाच्या सदस्यांसह श्यामकांत जोशी, बंडोपंत धर्माधिकारी, नगरसेवक अजित ठाणेकर, अॅड. राजेंद्र किंकर, स्वानंद कुलकर्णी, बंडा साळुंखे, लाला गायकवाड, मधुकर नाझरे यांच्यासह कार्यकर्ते सहभागी झाले होते.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

जिल्हा बँकांनी जुन्या पाचशे आणि एक हजार रुपयांच्या नोटांच्या रक्कमेची तरतूद ताळेबंदात करावी, या रिझर्व्ह बँक आणि नाबार्डच्या आदेशाला सुप्रीम कोर्टाने स्थगिती दिली आहे. या निर्णयामुळे जिल्हा बँकेला पहिल्या लढाईत यश मिळाले आहे. या निर्णयाबाबतची पुढील सुनावणी जुलै महिन्यात होणार आहे.

केंद्र सरकारने आठ नोव्हेंबर २०१६ रोजी पाचशे व एक हजार रुपयांच्या नोटा चलनातून रद्द केल्या होत्या. जिल्हा बँकांनी १० ते १३ नोव्हेंबर या कालावधीत नोटा स्वीकारल्या होत्या. पण त्यानंतर रिझर्व्ह बँकेने नोटा स्वीकारण्यास जिल्हा बँकांवर निर्बंध आणले. आठ नोव्हेंबर अखेर जिल्हा बँकांमध्ये स्वीकारलेल्या पाचशे व हजार रुपयांच्या नोटा स्वीकारण्यास रिझर्व्ह बँकेने नकार दिला. नाबार्डने राज्यातील आठ बँकांकडे असलेल्या ११२ कोटी रुपये बुडीत धरावे, असा आदेश काढला होता. त्यामध्ये कोल्हापूर जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेच्या २५ कोटी २८ लाख रुपये, सांगली बँकेच्या १४ कोटी ७२ लाख रुपयांचा समावेश होता.

नाबार्डच्या या आदेशाला आव्हान देणारी याचिका सुप्रीम कोर्टात दाखल करण्यात आली. जिल्हा बँकांनी जुन्या नोटांच्या रक्कमेची तरतूद ताळेबंदात केली नव्हती. त्यामुळे नाबार्डकडून दंड आकारण्याची कारवाई होण्याची शक्यता होती. पण सुप्रीम कोर्टाने जुन्या नोटांच्या रक्कमेची तरतूद ताळेबंदात करावी या आदेशाला स्थगिती दिल्याने दिलासा मिळाला आहे. सध्या सुप्रीम कोर्टाला उन्हाळी सुट्टी असल्याने पुढील सुनावणी जुलै महिन्यात शक्यता आहे. जिल्हा बँकेकडे शिल्लक असलेल्या नोटा रिझर्व्ह बँकेने जमा करुन घ्याव्यात यासाठी कोर्टात प्रयत्न केले जाणार आहेत.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

कर्ज घेणाऱ्या खातेदारच्या नावावर गुंठाही जमीन नसताना बनावट कागदपत्रांच्या आधारे पीक कर्ज आणि पाइपलाइन कर्ज प्रकरण मंजूर करणाऱ्या आयडीबीआय बँकेच्या वरणगे पाडळीच्या तत्कालीन शाखा व्यवस्थापकासह बँकेच्या पॅनेलवरील वकिलाला करवीर पोलिसांनी शुक्रवारी अटक केली. व्यवस्थापक जयंत यशवंत गंधे (वय ४९, रॉयल अपार्टमेंट, रा. शिवाजी पेठ) आणि वकील चंद्रशेखर गोविंद कुलकर्णी ( ५९, न्यू महाद्वार रोड) अशी अटक केलेल्यांची नावे आहेत. दोघांना कोर्टासमोर हजर केले असता १३ मे पर्यंत पोलिस कोठडी सुनावण्यात आली.

दरम्यान, या फसवणूक प्रकरणात आतापर्यंत ९ संशयिताना अटक झाली आहे. बनावट सातबारा आणि आठ अ देऊन २२ लाख ४४ हजारांचे आयडीबीआय बँकेतून कर्ज उचलल्याचा प्रकार उघडकीस आला आहे. तपास अधिकारी अरविंद कांबळे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, आयडीबीआयच्या वरणगे पाडळी ( ता. करवीर) शाखेत पीक कर्ज आणि पाइपलाइन कर्जासाठी शेतकरी राजाराम दादू पाटीलने २०१६ साली म्हालसवडे (ता. करवीर) येथील तलाठ्याच्या सही-शिक्क्याचे आठ अ आणि सात-बारा खोटे उतारे देऊन बँकेकडून २३ लाख रुपये कर्ज मंजूर करुन घेतले होते. हा प्रकार आक्टोबर २०१८ मध्ये उघडकीस आला. त्यानंतर सुमारे ४५० खातेदारांनी ८ कोटींची अशाच प्रकारे फसवणूक केल्याचे तपासात उघड झाले. बँकेचे तत्कालीन व्यवस्थापक जयंत गंधे यांनी कर्जदारांकडून आलेल्या कागदपत्रांची पडताळणी केली नाही. तसेच प्रत्यक्ष जागेवर भेट न देता कर्ज प्रकरणे मंजूर केली. बँकेच्या पॅनेलवरील वकील चंद्रशेखर कुलकर्णी यांनी कर्जदाराच्या नावाने गुंठाही जमीन नसताना बनावट सर्च रिपोर्ट दिला होता. तपासात हे दोघेही दोषी असल्याचे सिद्ध झाले. या फसवणुकीची रक्कम सुमारे ८ कोटी असून ४५० कर्जदारांनी ही रक्कम उचलल्याचे चौकशीत निष्प्पन्न होत आहे. या प्रकरणात दोघांना सहआरोपी करुन अटक करण्यात आली. याच प्रकरणात यापूर्वी पोलिसांनी मुख्य सूत्रधार राजाराम पाटीलसह त्याची पत्नी, दोन मुले आणि दोन्ही सुना तसेच तलाठ्याच्या साहिशिक्क्याचा बनावट सात बारा, आठ अ या कागदपत्रांचा पुरवठा करणाऱ्या संतोष पाटीलला अटक केली आहे.

.. .. ..

सहाजणांना कर्ज

जयंत गंधे यांनी कर्ज मंजूर करताना प्रत्यक्ष जागेवर पाहणी केली नाही. मुख्य संशयित राजाराम पाटीलने स्वत: ४ लाख ११ हजार, त्याची पत्नी राणी हिने ३ लाख ३४ हजार, मुलगा सचिन ३ लाख ७६ हजार ८००, सुमीत ३ लाख २५ हजार ४००, सून सुमन ४ लाख ११ हजार, रेश्मा ३ लाख ७६ हजार ८०० रुपये यांनी बँकेकडून पीककर्ज आणि व पाइपलाइन योजनेच्या नावाखाली सुमारे २३ लाख रुपये कर्ज मंजूर करून घेतले होते. असाच प्रकार ४५० खातेदारांकडून झाला आहे.

.. .. ..

कोल्हापूर टाइम्स टीम

सार्वजनिक बांधकाम विभागातील निवृत्त अभियंता बळवंत सांगळे यांनी वयाच्या ६९ व्या वर्षी मोटारसायकलवरुन गडकोटांची भ्रमंती केली आहे. दक्षिण भारतातील गडकोटांवर प्रकाशझोत टाकणाऱ्या त्यांच्या छायाचित्रांचे प्रदर्शन येथील शाहू स्मारक भवन येथे १२ ते १८ मे या कालावधीत आयोजित केले आहे. शिवचरणस्पर्श चॅरिटेबल ट्रस्ट पेठवडगांवतर्फे प्रदर्शन भरविले आहे.

सांगळे हे मूळचे जोतिबा डोंगर येथील आहेत. सध्या ते पाचगाव येथे राहतात. त्यांनी १९७५ पासून भटकंतीची आवड जपली आहे. गेल्या ४४ वर्षांच्या कालावधीत त्यांनी विविध राज्यातील गडकिल्ल्यांची भ्रमंती केली आहे. अलीकडेच त्यांनी मोटारसायकलवरुन दक्षिण भारतातील विविध राज्यातील गडकोटांना भेटी दिल्या आहेत. त्यांनी गडकिल्ल्यांच्या टिपलेल्या छायाचित्रांचे प्रदर्शन शाहू स्मारक भवन येथे भरविले आहे. रविवारी (ता. १२) सकाळी ११ वाजता कर्नल अमरसिंह सावंत यांच्या हस्ते आणि बा रायगड परिवाराचे अध्यक्ष सागर नलवडे यांच्या अध्यक्षतेखाली प्रदर्शनाचे उद्घाटन होईल. शिवकालीन शस्त्रास्त्र संग्राहक गिरीष जाधव, अरुण घोडके, राम यादव यांची यावेळी प्रमुख उपस्थिती असणार आहे.

कराड : साखरेच्या भावातील चढ-उतारामुळे शेतकऱ्यांना दर देण्यामध्ये अनेक अडचणी निर्माण होत आहेत. कृष्णा कारखान्याने शेतकरी सभासदांना नेहमीच चांगला दर देण्याचा प्रयत्न केला आहे. येत्या काळात शेतकऱ्यांना अधिक चांगला दर देता यावा, यासाठी साखरेबरोबरच इथेनॉल निर्मितीलाही अधिक प्राधान्य देणार असल्याची माहिती यशवंतराव मोहिते कृष्णा सहकारी साखर कारखान्याचे अध्यक्ष डॉ. सुरेश भोसले यांनी दिली. कामेरी (ता. वाळवा) येथे आयोजित शेतकरी संवाद मेळाव्यात ते बोलत होते. भोसले म्हणाले, 'आज महाराष्ट्रात अनेक कारखाने शेतकऱ्यांना योग्य दर, कामगारांचा पगार देऊ शकत नाहीत. पण आपण सुरुवातीपासूनच योग्य नियोजन केल्याने शेतकऱ्यांना चांगला भाव देणे शक्य झाले आहे. ऊस पीक फक्त साखर उत्पादनापुरते मर्यादित न ठेवता, त्याद्वारे इथेनॉल, वीज अशा उपपदार्थांच्या निर्मितीला मोठ्या प्रमाणावर चालना देण्याची गरज आहे. इथेनॉलला सरकारकडून चांगला भाव मिळत असून, भविष्यात इथेनॉल निर्मितीला अधिक प्राधान्य देण्याचा आमचा विचार आहे. दीर्घकाळाच्या नियोजनातून येत्या २-३ वर्षांत कृष्णा कारखान्याला स्थिरता प्राप्त करून देण्याचा आमचा प्रयत्न राहील.'

स्वयंघोषित डॉक्टर्सचा

सुळसुळाट थांबवा

म. टा. वृत्तसेवा, कराड

'गेल्या काही वर्षांत सोशल मिडियाच्या वाढत्या प्रभावामुळे अनेक स्वयंघोषित डॉक्टर्स समाजमाध्यमांतून आरोग्यविषयक चुकीचे सल्ले व माहिती पसरवत आहेत. दुर्दैवाने या संदेशांची कोणीही खातरजमा करीत नाहीत. अनेक रुग्ण अशा चुकीच्या सल्ल्यांची अंमलबजावणी केल्याने विविध समस्यांना सामोरे जात आहेत. सोशल मिडियावरील अशा स्वयंघोषित डॉक्टर्सचा सुळसुळाट थांबविण्यासाठी वैद्यकीय क्षेत्राने पुढाकार घ्यावा,' असे आवाहन राज्यपाल सी. विद्यासागर राव यांनी केले.

कृष्णा वैद्यकीय विज्ञान अभिमत विद्यापीठाच्या आठव्या दीक्षान्त सोहळ्यात प्रमुख पाहुणे या नात्याने ते बोलत होते. मुंबईतील राजभवनातून व्हिडिओ कॉन्फरन्सिंगद्वारे त्यांनी संवाद साधला. अध्यक्षस्थानी कुलपती डॉ. वेदप्रकाश मिश्रा होते. विद्यापीठाच्या प्रांगणात खास उभारलेल्या शामियानात हा दीक्षान्त सोहळा रंगला. व्यासपीठावर कृष्णा चॅरिटेबल ट्रस्टचे चेअरमन डॉ. सुरेश भोसले, डॉ. अतुल भोसले, कुलगुरु डॉ. नीलिमा मलिक आदी उपस्थित होते. या सोहळ्यात विद्यापीठातील ५५८ विद्यार्थ्यांना पदवी प्रदान करण्यात आली. यामध्ये १४ जणांना कुलपती डॉ. वेद्रपकाश मिश्रा यांच्या हस्ते पीएच. डी. पदवी प्रदान करण्यात आली, तर प्रमुख मान्यवरांच्या हस्ते विविध अधिविभागात सर्वोत्कृष्ट ठरलेल्या विद्यार्थ्यांना विशेष पदक देऊन सन्मानित करण्यात आले.

दरम्यान, एमबीबीएस अधिविभागातील पवनराज नितीन भोसले या विद्यार्थ्याने सर्वोत्कृष्ट विद्यार्थ्यांसाठी प्रदान करण्यात येणारे स्व. गोविंद विनायक अयाचित स्मृती सुवर्णपदक, यू. एस. व्ही. पदक, डॉ. आर. एस. कोप स्मृती पुरस्कार, डॉ. व्ही. के. किर्लोस्कर पुरस्कार, अशी एकूण चार पदके पटकाविली. विद्यापीठातील सर्वोत्कृष्ट विद्यार्थ्यांसाठी प्रदान करण्यात येणारे स्व. जयवंतराव भोसले सुवर्णपदक, तसेच बीडीएस अभ्यासक्रमाच्या सर्वोत्कृष्ट विद्यार्थ्यांना देण्यात येणारे श्रीमती जयमाला भोसले सुवर्णपदक पायल संदीप चौधरी या विद्यार्थीनीने पटकाविले. राहुल रंजन, प्रशंसा पवार, प्रियांका चावरे, डॉ. वरूण त्यागी, मुग्धा कदम, डॉ. प्रतीक आजगेकर, डॉ. पराग तांबेरी, प्राजक्ता दाते, डॉ. वरुण गायतोंडे, डॉ. मलिक मेहता, कु. ईशा, शेखर भोर, सौरीश होता यांनीही विविध पारिताषिके पटकाविली.

साताऱ्यात दूध उत्पादन

दोन लाख लिटरने घटले

सातारा

भीषण दुष्काळ, पाणीबाणी, चारा टंचाई व स्थलांतरामुळे दूध उत्पादनावर मोठा परिणाम झाला आहे. सातारा जिल्ह्याच्या दूध उत्पादनात सुमारे दोन लाख लिटरने घट झाली आहे. दुष्काळाने सातारा जिल्ह्यात मोठी हानी झाली आहे. माण, खटाव, कोरेगाव उत्तर, फलटण या भागात गेल्या काही वर्षांपासून पावसाने दडी मारली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांनी शेतात काहीच पेरले नसल्याने धान्य व चाराच उपलब्ध झाला नाही. सर्वत्र मैलो न मैल उजाड माळरान पहावयास मिळत आहे. चाऱ्याचे वाढलेले भाव, पाण्यासाठी करावी लागणारी धडपड, जनावरे वाचवण्यासाठी चाललेला संघर्ष, अशा कचाट्यात अडकलेल्या शेतकऱ्यांसमोर उदरनिर्वाहाचा प्रश्‍न निर्माण झाला आहे. अशावेळी दूध धंदा मोलाचा ठरत असतो, पण यंदा पाणी व चाऱ्याअभावी जगण्याचे हे साधनही हिरावल गेले आहे. सातारा जिल्ह्यात या पूर्वी खासगी व सरकारी दूध योजनेत दररोज सुमारे १८ लाख ९९२ लिटर दूध संकलन होत होते. मात्र दुष्काळामुळे हे संकलन १६ लाख ६३८ लिटरवर आले आहे.

७४७ तलावांपैकी ७१३ तलाव कोरडे ठणठणीत

सातारा

दुष्काळी स्थिती गंभीर झाली आहे. प्यायला पाणी नाही, खायला धान्य नाही, जनावरांना चारा नाही. कवडीमोल किमतीत पशुधन विकले जात आहे. जगायचं कसं, असा प्रश्‍न माण-खटाववासीयांना सतावत आहे. या दुष्काळी पट्ट्यासह अन्य तालुक्यांतही चटके बसत आहेत. पाण्यासाठी तर जनता कासावीस आहे. वाढत्या तापमानामुळे बाष्पीभवनाची प्रक्रिया वेगाने होऊ लागल्यामुळे जिल्ह्यातील तलाव व धरणांतील पाणीसाठे कोरडे पडू लागले आहेत. जिल्हा परिषदेच्या लघू पाटबंधारे विभागाच्या ७४७ तलावांपैकी तब्बल ७१३ तलाव कोरडे ठणठणीत पडले आहेत. ३४ तलावात मृत पाणीसाठा शिल्लक राहिला आहे. परिणामी दुष्काळी माण व खटाव तालुक्यातील जनतेला दुष्काळाचे चटके बसू लागले आहेत.

अत्यल्प पावसामुळे यंदा जलसाठ्यांमध्ये असलेल्या पाण्याचे बाष्पीभवन होत आहे. सप्टेंबर महिन्याच्या शेवटच्या आठवड्यापासूनच माण, खटाव व कोरेगाव तालुक्यातील काही भागात पाण्याची भीषण टंचाई जाणवू लागली आहे. नागरिकांना पाण्यासाठी मैलो न मैल वणवण भटकावे लागत आहे. अनेक गावांमध्ये प्यायला पाणी नाही. दुष्काळी भागातील पाण्याचे स्त्रोत आटले आहेत. जानेवारी महिन्यातच जिल्ह्यातील बहुतांश पाझर तलाव कोरडे पडले. त्यामुळे पिण्याच्या पाण्याबरोबरच जनावरांच्या पाण्याची भीषण टंचाई जाणवू लागली आहे. शेती व पिण्यासाठी मोठा आधार ठरणारे पाझर तलाव कोरडे पडले. पाझर तलावाच्या पाण्यावर अवलंबून असणारी शेकडो एकर क्षेत्रावरील पिके धोक्यात आली आहेत.

जिल्हा परिषदेच्या लघु पाटबंधारे विभागाचे सातारा तालुक्यांत १४, वाईत २२, कोरेगावात ११०, खंडाळ्यात ५०, फलटणमध्ये १०, जावलीत ७, खटावमध्ये १६६, माण २१३, कराड ५९, पाटणमध्ये १६, असे मिळून ७४७ पाझर तलाव आहेत. त्यापैकी तब्बल ७१३ पाझर तलाव कोरडे ठाक पडले आहेत. तर फक्त ३४ तलावांत मृत पाणीसाठा उरला आहे.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

'शहरावर चालून आलेल्या आपत्तीस रोखण्यासाठी आपण नेहमीच रस्त्यावर उतरत असून जनतेच्या प्रश्नावरील लढ्यात नेहमीच अग्रेसर असतो. शिवसेनेचे काम जनतेच्या मनात रुजले असून विरोधकांच्या बदनामीला मी भीत नाही. त्यामुळे स्वाभिमानी जनतेच्या पाठबळावर आगामी विधानसभा निवडणूकीत विजयाची हॅटट्रीक करून दाखवू,' असा विश्वास आमदार राजेश क्षीरसागर यांनी व्यक्त केला. भगिनी महोत्सवाच्या उद्घाटनप्रसंगी ते बोलत होते.

महोत्सवाचे उद्घाटन महापौर सरिता मोरे यांच्या हस्ते झाले. यावेळी भगिनी मंच अध्यक्षा आणि पश्चिम महाराष्ट्र देवस्थान समिती खजानिस वैशाली क्षीरसागर उपस्थित होत्या.

महापौर सरिता मोरे म्हणाल्या, 'भगिनी महोत्सव हा कोल्हापूरचा महोत्सव बनला असून भारतीय संस्कृती जपण्याचे काम या महोत्सवाने केले आहे.' भगिनी मंच अध्यक्षा वैशाली क्षीरसागर म्हणाल्या, 'महोत्सवाचे नववे वर्षे असून करवीर नगरीतील बचत गटांना बळकटी मिळवून देणे हा उद्देश आहे. महोत्सवाच्या माध्यमातून बचत गटांना उपलब्ध करून दिलेल्या व्यासपीठाच्या माध्यमातून महिलांच्या सबलीकरणाकरिता कार्यरत राहू.' उपमहापौर भूपाल शेटे व ऋतुराज क्षीरसागर यांनीही मनोगत व्यक्त केले. प्रारंभी ज्येष्ठ दिग्दर्शक यशवंत भालकर यांच्या श्रद्धांजली वाहण्यात आली.

यावेळी शंभर महिलांचा सत्कार करण्यात आला. यामध्ये सुजाता पेंडसे, जयश्री दानवे, डॉ.प्रांजली धामणे, डॉ.प्रियदर्शनी चोरगे, प्रा.हेमलता पाटील, मंगलताई कुलकर्णी, डॉ.सुनीती गोपाळकर, डॉ.कविता जोगी, प्रेरणा इनामदार यांचा समावेश होता.

कोल्हापूर : कोल्हापूर लिंगायत समाज संस्था व बसव केंद्र यांच्या संयुक्त विद्यमाने डॉ. उत्तम गवाणे लिखित 'पालकत्वाची कला' पुस्तकाचे प्रकाशन झाले. 'लहान मुलांपासून मोठ्यांपर्यंत हे पुस्तक उपयुक्त ठरणारे आहे. प्रत्येकाने ते आवर्जून वाचावे,' असे मत डॉ. गवाणे यांनी व्यक्त केले. याप्रसंगी बसव मल्लिकार्जुन स्वामी, श्रीरंग गायकवाड, सुभाष झगडे, प्राचार्य जी. पी. माळी, चंद्रकांत वडगावकर, प्रा. आप्पासाहेब वाली प्रमुख उपस्थित होती. चित्रदुर्ग मठ येथे कार्यक्रम झाला.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

जिल्ह्यातील ४२ मागासवर्गीय औद्योगिक संस्थामधील २०० कोटींपेक्षा अधिकचे अर्थसाह्य लुटीचे रॅकेट उघड होत आहे. खोटी प्रमाणपत्रे देणारे तत्कालीन सरकारी अधिकारी, संस्थांच्या प्रकल्पासाठी तांत्रिक मंजुरी देणारे अभियंते, लेखा परीक्षण करणारे लेखापरीक्षक, त्या भागातील पुढारी असे संगनमत असणारे हे रॅकेट आहे. या रॅकेटमधील टक्केवारीच्या वाट्यामुळे नामधारी संचालकांच्या सहीचा वापर करून अनेकजण गब्बर झाले आहेत.

मागासवर्गीय संस्थांतील गैरकामकाजावर प्रकाशझोत टाकणारे 'दोनशे कोटींची वसुली होणार' या मथळ्याखाली महाराष्ट्र टाइम्सने ९ मे रोजी वृत्त प्रसिध्द केले. त्यानंतर अनेकजण संपर्क साधून संस्थांचे कारभार आणि संस्थेच्या नावावर पैसे लुटण्याबद्दल माहिती देत आहेत. या प्रकरणात केवळ संचालक मंडळच दोषी आहे असे नव्हे तर त्या संस्थेचे नेतृत्व करणाऱ्या नेत्यांनीही संगनमताने मोठ्या रक्कमेच्या वाट्यावर डल्ला मारला आहे. सरकारी महसुली वसुली प्रक्रियेत ते कागदोपत्री सापडणार नाहीत. संस्थेच्या संचालकांच्या सह्या असल्याने त्यांच्यावर जबाबदारी निश्चित होणार आहे. तरीही यानिमित्ताने तालुका, जिल्हा, मंत्रालय अशी सरकारी मदत लाटणाऱ्या रॅकेटची चर्चा होत आहे.

सामान्य माणसाला सरकारची मदत मिळवताना अनेक कागदोपत्री पुरावे सादर करावे लागतात. त्यासाठी हेलपाटे मारावे लागतात. विविध नियमांच्या कचाट्यातून जावे लागते. याउलट चित्र या संस्थांना कोट्यवधींचे पैसे देताना असल्याचे समोर आले आहे. एकेका संस्थेस एक ते पाच कोटींपर्यंतचे पैसे देण्यात आले आहेत. वर्षानुवर्षे त्याची वसुली झालेली नाही. अर्थसाह्य घेतलेल्या बहुतांशी संस्थाचे प्रकल्प जाग्यावर नाहीत. फक्त कागदावर उत्पादन दाखवले आहे. मशिनरी गंज खात पडून आहे. पैसे लाटलेल्यांनी प्रकल्पाकडे फिरकणेही बंद केले आहे. त्यांनी पैसे स्वत:साठी आणि राजकारणासाठी वापरले आहेत, हे सरकारी यंत्रणेला माहीत आहे. मात्र ते राजकीय दबावापोटी हतबल आहेत. आता हायकोर्टाने सहा आठवड्यात ४३ संस्थावर कारवाई करण्याचे आदेश दिल्याने अधिकाऱ्यांची धावाधाव सुरू झाल्याचे दिसते.

................

कोट

'प्रकल्पास मंजुरी देताना योग्य काळजी घेणे गरजेचे आहे. ती न घेता संस्थांच्या प्रकल्पांना कर्ज वितरण केल्यास वसुली होत नाही. मागासवर्गीय संस्थांच्याबाबतीत असेच झाले आहे. अपुरे ज्ञान असलेल्या संचालकांचा गैरफायदा घेऊन सरकारी पैशाची उधळपट्टी केली आहे. अशांमधील सरकारी अधिकाऱ्यांवर कारवाई होणे आवश्यक आहे.

विरेंद्र काळे, बँक अधिकारी

............

पुढाऱ्यांकडून दिशाभूल

संस्थांतील अनेक संचालक, पदाधिकाऱ्यांना प्रकल्पाची किंमत किती आहे, सरकारकडून मिळालेली मदत किती आहे, हे माहीत नव्हते. महाराष्ट्र टाइम्सने प्रकल्पनिहाय आकडे प्रसिध्द केल्यानंतर त्यांना सविस्तर माहिती मिळाली. ते संस्थेचे मार्गदर्शक असणाऱ्या पुढाऱ्यांकडे चौकशी करत आहेत. ते पुढारी नेहमीच्या पध्दतीने त्यांना उत्तर देऊन दिशाभूल करत आहेत. 'तुम्हाला काय होत नाही, मी पाहून घेतो', असे ते मोघम उत्तर देत आहेत.

लोगो : माणगाव परिषद शताब्दी व्याख्यानमाला

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

'लोकशाहीच्या संसदीय प्रणालीत विरोधक कमकुवत असणे चिंताजनक आहे. गेल्या पाच वर्षांतील राजकीय परिस्थिती पाहिल्यानंतर हे प्रकर्षाने समोर येते. विधानसभेत पाच वर्षे विरोधकांनी चांगली कामगिरी केली नाही. त्यामुळे ऐन निवडणुकीत महाराष्ट्र नवनिर्माण सेनेने विरोधकांची कृत्रिम भूमिका निभावली,' असे प्रतिपादन ज्येष्ठ राजकीय विश्लेषक डॉ. प्रकाश पवार यांनी केले.

माणगाव परिषद शताब्दी महोत्सवांतर्गत शताब्दी व्याख्यानमालेत ते बोलत होते. 'संसदीय लोकशाही' हा व्याख्यानाचा, तर 'भारतीय समाजाच्या समस्या आणि लोकशाही' हा बीज विषय होता. प्रा. विनय कांबळे अध्यक्षस्थानी होते. शाहू स्मारक भवनात व्याख्यान झाले.

डॉ. पवार म्हणाले, 'भारतरत्न डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर यांनी त्याकाळी हुकूमशाही, हिंसेला विरोध केला. एकता, समानता, स्वातंत्र्याचा पुरस्कार केला. संसदीय प्रणालीत त्यांनी विरोधकांचे स्थान अधोरेखित केले. मात्र, पाच वर्षांतील संसद आणि विधानसभेत विरोधकांची कामगिरी प्रभावी झाली नसल्याचे दिसते. लोकशाहीत अशी परिस्थिती हितावह नाही. विरोधाला विरोध म्हणून नव्हे तर सर्व अंगाने चर्चा होण्यासाठी विरोधकांची भूमिका महत्त्वाची असते. त्यांची मते जाणून घेतली पाहिजे. त्यांचे महत्त्व नाकारणे धोक्याचे आहे.'

प्रा. अशोक चोकाककर यांनी स्वागत केले. अतुल ठाणेकर यांनी प्रास्ताविक केले. प्रा. कांबळे यांचे अध्यक्षीय भाषण झाले. प्रा. सिद्धार्थ पद्माकर यांनी सूत्रसंचालन केले. प्रा. ए. बी. कांबळे यांनी आभार मानले.

०००

'संसदरत्न'वर वरचष्मा

संसदेत प्रश्न निवडीसाठी तंत्रज्ञानाचा वापर केला जातो. ज्या पक्षाचे अधिक सदस्य असतील आणि अधिकाधिक सदस्यांची संमती ज्याला असेल त्या प्रश्नाची निवड संसदेत होते. त्यावर चर्चा होते. ज्या खासदाराची अशाप्रकारे जास्त प्रश्नांची निवड होईल, त्या खासदाराला संसदरत्न पुरस्कार दिला जातो. यावरून तंत्रज्ञानाच्या वरचष्यामुळे संसदरत्न मिळतो, हे स्पष्ट आहे. यामध्ये आदिवासी, अल्पसंख्याकांचे प्रश्न चर्चेत येत नाहीत. त्यांना न्याय मिळत नाही. संसदरत्नही त्यांना मिळत नाही, असे डॉ. पवार यांनी सांगितले.

००००

म. टा. वृत्तसेवा, इस्लामपूर

काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते नानासाहेब रामचंद्र महाडिक (वय ७१) यांचे शनिवारी दुपारी साडेबाराच्या सुमारास हृदयविकाराच्या तीव्र धक्क्याने निधन झाले. त्यांच्यावर आज (रविवारी) सायंकाळी सहा वाजता त्यांच्या मूळगावी येलूर, ता. वाळवा येथे अंत्यसंस्कार करण्यात येणार आहेत.

कार्यक्रमाला जायचे असल्याने महाडिक फ्रेश होण्यासाठी सकाळी बाथरूममध्ये गेले होते. बराच वेळ झाला तरी ते बाहेर न आल्याने त्यांचे पुत्र सम्राट यांनी बाथरूममध्ये पाहिले असता ते खाली पडल्याचे दिसले. त्यांना तातडीने येथील डॉ. शहा यांच्या हॉस्पिटलमध्ये उपचारासाठी हलवण्यात आले. मात्र त्याआधीच त्यांचे निधन झाले होते, असे डॉक्टरांनी सांगितले. त्यांचे ज्येष्ठ पुत्र राहुल शुक्रवारी सायंकाळी सहकुटुंब जर्मनीला गेले आहेत. त्यांना वडिलांच्या निधनाची बातमी कळवण्यात आली. ते परत आल्यानंतर रविवारी दुपारी अंत्यसंस्कार करण्यात येतील.

त्यांच्या पश्चात्त पत्नी, जि. प. सदस्या मीनाक्षीताई, दोन मुले, पंचायत समितीचे विरोधी पक्ष नेते राहुल व जि. प.चे माजी सदस्य सम्राट, मुलगी सांगलीच्या नगरसेविका रोहिणी पाटील, ज्येष्ठ बंधू माजी आमदार महादेवराव महाडिक, पुतणे खासदार धनंजय महाडिक, आ. अमल महाडिक, माजी सरपंच राजन महाडिक असा परिवार आहे.

.. ... .. ..

.. .. .. ..

Sachin.patil1@timesgroup.com

Tweet@sachinpMT

वाढते रुग्ण, अपुरी कर्मचारी संख्या यामुळे छत्रपती प्रमिलाराजे रुग्णालयातील परिचारिकांवर कामाचा अतिरिक्त भार पडत आहे. सरकारी नियमानुसार रुग्णालयातील जनरल विभागात तीन रुग्णांमागे एक परिचारिका असणे आवश्यक आहे. मात्र, सीपीआरमध्ये २० रुग्णांमागे एक परिचारिका उपलब्ध आहे. तर राज्यातील बहुतांशी रुग्णालयात ५०-६० रुग्णांमागे एक परिचारिका असे प्रमाण आहे. त्यामुळे त्यांच्यावर मोठ्या प्रमाणात कामाचा ताण पडत आहे. परिणामी परिचारिकांना आरोग्यविषयक समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे.

वैद्यकीय क्षेत्राचा आत्मा म्हणून परिचारिकांकडे पाहिले जाते. मात्र, याच घटकाला वेगवेगळ्या समस्यांना सामोरे जावे लागत आहे. राज्यात सुमारे अडीच लाखांहून अधिक परिचारिका कार्यरत आहेत. सार्वजनिक आरोग्य विभाग आणि सरकारी वैद्यकीय कॉलेजांचा भार केवळ पंचवीस हजार परिचारिकांना वाहावा लागतो. सर्वसामान्यांचे आधारवड असलेल्या सीपीआरमध्ये मोठ्या संख्येने रुग्ण उपचारासाठी येतात. दिवसेंदिवस येथील रुग्णसंख्येत वाढ होत आहे. रुग्णांना हाताळताना संख्येने अपुऱ्या असलेल्या परिचारिकांची दमछाक होते. सद्यस्थितीत २० रुग्णांमध्ये एक आणि रात्रपाळीला केवळ एका परिचारिकेवर रुग्णांची सुश्रूषा करण्याची जबाबदारी आहे. त्यामुळे त्यांना वेगवेगळ्या शारीरिक व्याधींना सामोरे जावे लागते. औषधांचा तुटवडा, रिक्त पदे, अत्यावश्यक साधनसामग्रीचा अभाव, नादुरुस्त वैद्यकीय मशीन्स, शासनाचे बदलीचे धोरण, सुरक्षेचा अभाव असल्याने अनेकदा वादाचे प्रसंग घडतात. आहाराच्या बदललेल्या वेळांमुळे परिचारिकांना नोकरी करताना तारेवरची कसरत करावी लागते.

फ्लॉरेन्स नाईटिंगेल यांचा जन्मदिवस परिचारिका दिन म्हणून साजरा केला जातो. रविवारी असलेल्या परिचारिका दिनानिमित्त महाराष्ट्र गव्हर्नमेंट नर्सेस फेडरेशनच्या कोल्हापूर जिल्हाध्यक्ष हशमत हावेरी सांगतात, 'परिचारिका या वैद्यकीय सेवेचा कणा आहेत. मात्र, गेल्या काही वर्षांत रिक्त पदे न भरल्याने उपलब्ध परिचारिकांवर कामाचा मोठा भार येतो. वाढती रुग्णसंख्या पाहता पदे भरावीत अशी आमची मागणी आहे. अतिरिक्त ताणामुळे परिचारिकांमध्ये मणका व पाठीचा त्रास वाढला आहे. संसर्गजन्य वातावरणामुळे इतर आजारांना सामोरे जावे लागते. अनेकदा रुग्णांच्या नातेवाईकांसोबत वादावादीचे प्रसंग घडतात. त्यामुळे सुरक्षिततेची हमी देता येत नाही. खाजगी रुग्णालयांमध्ये परिचारिकांना तुटपुंज्या वेतनावर काम करावे लागते. तेथील परिचारिकांना इतर शारीरिक व मानसिक त्रासाला सामोरे जावे लागते. ग्रामीण भागात लसीकरण, कुटुंब कल्याण, प्रसूती अशा कामांतील अतिरिक्त बोजा परिचारिकांवर येतो. अनेकदा वरिष्ठ डॉक्टर मुख्यालयात हजर नसतात. त्यामुळे परिचारिकांना प्रसूतीची कामे करावी लागतात. त्यात काही चूक झाल्यास परिचारिकांना दोषी ठरवले जाते. ही स्थिती बदलावी यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत.'

सद्यस्थितीत सीपीआरवर वाढत्या रुग्णसंख्येचा ताण आहे. आम्ही येथे परिचारिका, महिला कर्मचाऱ्यांसाठी पाळणाघराची सुविधा उपलब्ध करून द्यावी या मागणीसाठी गेली कित्येक वर्षे पाठपुरावा करीत आहोत. मात्र प्रशासनाच्या स्तरावर त्याकडे वारंवार दुर्लक्ष केले जाते. नवोदित परिचारिकांना पाळणाघर नसल्याने नोकरी आणि घर सांभाळताना तारेवरची कसरत करावी लागते. सरकारने नर्सिंग विभागाचे स्वतंत्र संचालनालय करून आमच्या मागण्यांना न्याय द्यावा.

- हशमत हावेरी, जिल्हाध्यक्ष, महाराष्ट्र गव्हर्नमेंट नर्सेस फेडरेशन

- सीपीआरचा भार ४५० परिचारिकांवर

- राज्यात २००० ते २५०० पदे रिक्त

- २०३० पर्यंत ६ दशलक्ष परिचारिकांची गरज

- देशाला ३.१ दशलक्ष परिचारिकांची आवश्यकता

- देशात १.८० दशलक्ष परिचारिका उपलब्ध

- ८० टक्के खासगी रुग्णालयांत अप्रशिक्षित नर्सेसवर रुग्णसेवेची जबाबदारी

लोगो : परिचारिका दिन विशेष

लोगो : मातृदिन

Bhimgonda.Desai@timesgroup.com

Tweet : @bhimgondaMT

कोल्हापूर : सरकारच्या 'आई'साठीच्या योजनांचा आधार गरीब, सामान्य कुटुंबाला मिळाला आहे. प्रधानमंत्री मातृवंदना योजनेतून दोन वर्षांत ३८ हजार ५२६ मातांना १४ कोटी ७३ लाखांची मदत मिळाली आहे. यामुळे माता, बालकांचे आरोग्य सुधारण्यास मदत झाल्याचा दावा आरोग्य प्रशासनाने केला आहे.

गरोदरपणात आणि आई झाल्यानंतर सरकारकडून आर्थिक मदत मिळते. गरीब परिस्थितीमुळे अनेक महिलांना गरोदरपणात आणि प्रसूतीनंतर त्वरित कष्टाची कामे करावी लागतात. त्याचा परिणाम मातांच्या आरोग्यावर होतो. हे टाळण्यासाठी १ सप्टेंबर २०१७ पासून गरोदर मातेला पहिल्या टप्प्यात एक हजार, दुसऱ्या आणि तिसऱ्या टप्प्यात चार हजार असे एकूण पाच हजार रुपये दिले जातात.

दारिद्र्यरेषेखालील आणि दारिद्र्यरेषेवरील मातांना याचा लाभ घेता येतो. आशा, अंगणवाडी कर्मचारी आणि आरोग्य सेविकांतर्फे योजनेची जागृती खेडोपाडी करण्यात आली आहे. यामुळे प्रत्येक वर्षी लाभ घेणाऱ्या मातांची संख्या वाढते आहे. जननी सुरक्षा योजनेतून एससी, एसटी, दारिद्र्यरेषेखालील मातेस ५०० ते १५०० रुपये दिले जातात. ६ हजार ६५० जणींना एका वर्षात या योजनेतून लाभ घेतला. यामुळे हॉस्पिटलमध्ये प्रसूतीचे प्रमाण वाढले आहे. प्रसूतिदरम्यान मातेच्या आरोग्याला धोका कमी झाला आहे. तीव्र रक्ताशय असलेल्या मातांना मोफत जीवनसत्त्वांच्या गोळ्यांचे डोस दिले जातात. प्रसूतीसाठी दवाखान्यात दाखल होण्यासाठी आणि प्रसूतीनंतर घरी जाण्यासाठीची मोफत वाहनाची सोय आरोग्य प्रशासनाकडून केली जाते. प्रत्येक महिन्याला गरोदर मातेस घरी जाऊन मार्गदर्शन केले जाते. यामुळे मातेचे आरोग्य सुदृढ राहत आहे. परिणामी बालमृत्यूच्या प्रमाणात घट होत असल्याचे प्रशासनाचे म्हणणे आहे. अशाप्रकारे आईपणाला सरकारी पाठबळ मिळत आहे.

००००

'मातृवंदना'च्या लाभार्थी, कंसात अनुदान रु.

ग्रामीण : ३१,८७८ (१२,३७,३२,०००)

नगरपालिका क्षेत्र : २७९६ (१,०५,०५,०००),

महापालिका : ३८५२ (१,३१,२७,०००).

००००

कोट...

मातांसाठी केंद्र आणि राज्य सरकारच्या विविध योजना आहेत. त्यांची प्रभावी अंमलबजावणी जिल्हा परिषद आरोग्य प्रशासनातर्फे केली जात आहे. समाजातील सर्व स्तरांतील गरोदर, स्तनदा मातांना अर्थसाह्य रूपाने लाभ दिला जात आहे. त्याचा लाभ अनेक माता घेत आहेत.

डॉ. योगेश साळी, जिल्हा आरोग्य अधिकारी

०००००