कोल्हापूर टाइम्स टीम
शारदीय नवरात्रोत्सवानिमित्त कोल्हापुरात धार्मिक पर्यटन, सांस्कृतिक उत्सव आणि भाविकांची मांदियाळी असे वातावरण शिगेला पोहोचले आहे. साडेतीन शक्तिपीठांपैकी एक असलेल्या कोल्हापुरात नवरात्रकाळात अंबाबाईच्या दर्शनाला येणाऱ्या पर्यटकांची संख्या वर्षागणिक वाढत आहे. कोल्हापूरला धार्मिक पर्यटनासाठी येणारा पर्यटक कोल्हापूरचे ऐतिहासिक पर्यटन करण्याबरोबच इथली खाद्ययात्रा आणि खास वस्तूंची खरेदीही करतो. यंदाही नवरात्राच्या पहिल्यादिवसापासून कोल्हापुरात पर्यटकांची उच्चांकी गर्दी आहे. परिणामी नवरात्रकाळात कोल्हापुरातील बाजारपेठेलाही आर्थिक तेज आले आहे. तर नवरात्रातील धार्मिक विधी, पूजा, व्रतवैकल्ये यामुळे फळे, फुले, पूजा साहित्य आणि उपवासाचे पदार्थ यांना वाढलेल्या मागणीमुळे आर्थिक उलाढालीलाही चालना मिळत आहे.
पूजा साहित्यासह फळेफुलांचा बाजार फुलला
नवरात्रकाळात घटस्थापना, ललितापंचमी, अष्टमी, खंडेनवमी आणि दसरा या महत्त्वाच्या दिवशी विविध पूजाविधी घरोघरी तसेच मंदिरांमध्ये असतात. त्यासाठी पूजेच्या साहित्याला मागणी आहे. विड्याची पाने, सुपारी, नारळ, नाडापुडी, कापूर, धूप या पूजेच्या साहित्याच्या खरेदीसाठी बाजारपेठेत रोज स्थानिक भाविकांची गर्दी होत आहे. शहरातील महाद्वार रोड, ताराबाई रोड, कपिलतीर्थ मार्केट, लक्ष्मीपुरी, शिवाजी मार्केट, महापालिका परिसरातील बाजारगेट, गंगावेश या परिसरात पूजेसाठी लागणाऱ्या वस्तूंच्या खरेदीची मोठी उलाढाल सुरू आहे. तसेच झेंडूच्या फुलांची आवकही वाढली आहे. सध्या झेंडूंच्या फुलांचा दर ६० ते ८० रूपये किलो असून दसऱ्यासाठी झेंडूची तयार तोरणेही बाजारात आली आहेत. नवरात्रकाळात प्रसादासाठी आणि उपवासासाठी फळांना मागणी आहे. लक्ष्मीपुरी फळ मार्केटमध्ये रोज फळांची मोठी विक्री होत आहे. सध्या सफरचंद, चिकू, केळी, संत्री आणि मोसंबी या फळांची आवक वाढली आहे. तर, रताळी, बटाटा, खजूर, खारीक यासह सुकामेवाही मोठ्या प्रमाणात बाजारात उपलब्ध आहे. नवरात्रौत्सवासाठी गेल्या आठ दिवसात पूजासाहित्यासह फळ, फुले, व सुकामेवा बाजारपेठेत लाखोंची उलाढाल झाली असून दसऱ्यापर्यंत ती वाढण्याचीच शक्यता आहे अशी माहिती व्यापारी राहुल वेंगुर्लेकर यांनी दिली.
नारळांची उलाढाल लाखात
नवरात्रकाळात नारळांची उलाढाल सहा लाखांपर्यंत गेली असल्याचे नारळ व्यापारी वर्गातून सांगण्यात आले. कोकण आणि केरळ येथून नवरात्रोत्सवासाठी कोल्हापुरात मोठ्या प्रमाणात नारळ मागवण्यात आले आहेत. देवीला ओटी भरण्यासाठी भाविकांमधून नारळांना मागणी आहे. तसेच स्थानिकांकडून नवरात्रातील पूजाविधीसाठी नारळ खरेदी मोठ्या प्रमाणात केली जात आहे. मागवलेल्या नारळांची वर्गवारी करून त्यानुसार नारळविक्री तेजीत सुरू आहे.
उपवासाच्या पदार्थांची आवक वाढली
नवरात्रकाळात उपवासाच्या पदार्थांना वाढणारी मागणी लक्षात घेऊन व्यापाऱ्यांनी तयारी ठेवली आहे. खजूरमध्ये बिनबियांच्या खजुरीला विशेष मागणी आहे. ८० रूपयांपासून दीडशे रूपयांपर्यंत खजूरच्या दर्जानुसार उपलब्ध आहे. तर खारीक, बदाम, काजू या सुकामेव्याच्या बाजारपेठेत नवरात्रीनिमित्त मोठी उलाढाल सुरू आहे.
पर्यटकांची खाद्ययात्रा फायद्याची
अंबाबाई दर्शनासोबत रंकाळा, पन्हाळा, नृसिंहवाडी, जोतिबा अशी वन डे ट्रीप करण्यासाठी येणाऱ्या पर्यटक भाविकांच्या खाद्ययात्रेमुळे कोल्हापुरात खाद्यपदार्थांमध्ये रोज हजारोंची आर्थिक उलाढाल होत आहे. रस्त्यावरच्या खाद्यपदार्थांच्या गाडीपासून ते मोठमोठ्या हॉटेलपर्यंत पर्यटक खवय्येगिरी करत असल्यामुळे गेल्या आठ दिवसांत कोल्हापूरच्या चवीने आर्थिक गणिते जुळवून आणली आहेत. यामध्ये कोल्हापुरी मिसळ, वडापाव खाणाऱ्या पर्यटकांमुळे छोट्या विक्रेत्यांपासून ते हॉटेलचालकांना आर्थिक फायदा होत आहे.
कोल्हापुरी खासियतीला खरेदीची पावती
कोल्हापूर म्हटले की गूळ, चप्पल, दागिने, मसाले या वैशिष्ट्यपूर्ण वस्तूंची भुरळ पर्यटकांना पडते. नवरात्रकाळात कोल्हापुरात येणाऱ्या पर्यटक भाविकांकडून कोल्हापूरच्या वैशिष्ट्यपूर्ण वस्तूंची खरेदी होत असल्यामुळे मोठी आर्थिक उलाढाल होते. यामध्ये कोल्हापुरी चप्पल खरेदी नवरात्रकाळात तिपटीने वाढत असल्याचे चप्पल व्यावसायिक कुमार महाजन यांनी सांगितले. तर कोल्हापुरी गुळामध्ये सेंद्रिय गुळाला पर्यटक भाविकांकडून मागणी वाढत असल्यामुळे गुळ खरेदीतूनही आर्थिक फायदा होत आहे. पर्यटकांना कोल्हापुरी पदार्थांची चव आवडत असल्यामुळे सध्या कोल्हापुरी पदार्थांचे तयार मसाले बाजारपेठेत उपलब्ध आहेत. नवरात्रोत्सवानिमित्त कोल्हापुरात येणाऱ्या पर्यटक भाविकांच्या वाढत्या मागणीमुळे तयार मसाल्यांच्या बाजारपेठेत मोठी उलाढाल होते. यामध्ये कोल्हापुरी कांदालसूण चटणी, तांबडापांढरा रस्सा मसाला, मिसळ मसाला मोठ्या प्रमाणात तयार करून नवरात्रकाळात विक्री केला जातो. पारंपरिक दागिन्यांच्या बाजारपेठेतही सध्या लाखोंची उलाढाल होत आहे. यामध्ये इमिटेशनसोबत अस्सल सोन्याचे दागिने नवरात्रकाळात खरेदी केले जात असल्यामुळे महाद्वार रोड, जोतिबा रोड परिसरात दागिने विक्रीला तेजीचे दिवस आहेत.
दांडियासाठी खास खरेदी
नवरात्रीनिमित्त कोल्हापुरात विविध संस्था, संघटना, ग्रुप यांच्यावतीने दांडिया व गरबानृत्याचे कार्यक्रम आयोजित केले आहेत. दांडियाच्या निमित्तानेही पारंपरिक ड्रेस, दागिन्यांच्या बाजारपेठेत हजारो रूपयांची उलाढाल सुरू आहे. दांडियासाठी खास पारंपरिक ड्रेस व ज्वेलरी भाडेतत्वावर मिळत आहे. अशाप्रकारच्या व्यवहारानेही गेल्या सहा दिवसात आर्थिक रोजगार निर्माण झाला आहे. दांडियासाठी लागणाऱ्या गाण्यांची सीडी खरेदी मोठ्या प्रमाणात केली जात आहे.
====
नवरात्रकाळात स्थानिक नागरिकांसह पर्यटक भाविकांकडूनही अनेकविध वस्तूंच्या खरेदीला उधाण येते. पर्यटकांची वाढती संख्या कोल्हापुरात नवरात्रकाळातील वाढत्या आर्थिक उलाढालीचा महत्त्वाचा स्रोत बनला आहे. कोल्हापूरच्या वस्तू, पदार्थ यांनाही ऑनलाइन मार्केट मिळत आहे. कोल्हापूरचे पर्यटन आणि त्यातून आर्थिक उलाढाल वाढवण्यासाठी कोल्हापुरात साजरे होणारे सण उत्सव यांचा नियोजनबद्ध वापर केल्यास भविष्यात उत्पन्न वाढेल. त्यासाठी पर्यटकांची फसवणूक टाळून दर्जेदार खरेदीचा आनंद देण्याची जबाबदारी कोल्हापुरात व्यावसायिकांची आहे.
हर्षवर्धन भुर्के, ऑनलाइन मार्केट सल्लागार
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
