‘कोल्हापूरकरांचं सगळच कसं दिलखुलास असतं. अभिनय आवडला तर दिलदारपणे टाळ्या वाजवणारा, कौतुक करणारा इथला रसिक एखादी भूमिका आवडली नाही तर, हक्काने आपली नाराजी व्यक्त करतो. रसिकांची खरी पावती आम्हा कलाकारांना हवी असते. कोल्हापूरचा रसिक याबाबतीत जितका प्रामाणिक तितकाच दिलदार आहे...’ हे शब्द आहेत प्रख्यात अभिनेत्री रिमा लागू यांचे. हिंदी आणि मराठी सिनेमांत कशी सोशिक तर कधी कणखर आई साकारणाऱ्या लागू यांचे बुधवारी अचानक निधन झाल्याची बातमी आल्यानंतर कोल्हापुरातील रंगकर्मी आणि चित्रकर्मींच्या वर्तुळात आठवणींचा पट उघडला.
रंगभूमी, सिनेमा आणि मालिका अशा तीनही माध्यमांमध्ये आपल्या अभिनयाची मोहर उमटवणाऱ्या रिमा लागू सात महिन्यांपूर्वीच रंगभूमी दिनाच्या औचित्याने कोल्हापुरातील देवल क्लबमध्ये खूप वर्षांनी आल्या होत्या. त्यावेळी भालजी पेढारकर यांच्यापासून ते आजच्या नवोदित कलाकारांपर्यंत त्या भरभरून बोलल्या. त्याआधीही विविध नाटकांच्या प्रयोगाच्या निमित्ताने आणि सिनेमाच्या चित्रिकरणाच्या निमित्ताने त्या कोल्हापुरात आल्या होत्या. यामध्ये उदय नारकर लिखित, दिग्दर्शित ‘जोडी तुझी माझी’ या नाटकात रिमा यांनी भूमिका केली. त्यावेळी कोल्हापुरात त्यांचा मुक्काम होता. ‘घर तिघांचं हवं’, ‘सौजन्याची एैशी तैशी’, ‘शांतेचं कार्ट चालू आहे’ आणि ‘सविता दामोदर परांजपे’ या नाटकांच्या प्रयोगासाठीही रिमा कोल्हापूर दौऱ्यावर आल्या होत्या. येथे आल्यानंतर गायन समाज देवल क्लब, चित्रपट महामंडळ या संस्थांसह जुन्या काळातील नाट्यकर्मींची त्या आवर्जुन भेट घेत.
रंगभूमीदिनीच शेवटची भेट
५ नोव्हेंबर २०१६ रोजी रंगभूमी दिनाच्या औचित्याने सांगली येथील एक कार्यक्रम झाल्यानंतर रंगकर्मी जयंत सावरकर यांच्यासोबत रिमा या कोल्हापुरात आल्या. यावेळी त्यांनी गायन समाज देवल क्लबमध्ये गप्पांची मैफल जमवली. गोविंदराव टेंबे रंगमंदिर पाहिले. देवल क्लबमधील नाट्यविभागाची आवर्जुन चौकशी केली होती.
रिमाताई आणि मोहन जोशी यांच्या भूमिका असलेल्या ‘अग्निदिव्य’ या सिनेमाच्या निमित्ताने त्यांच्या सहवासात आलो. हिंदी सिनेसृष्टीत प्रचंड यशस्वी असलेल्या रिमा या कलाकार आणि माणूस म्हणून खूप साध्या होत्या. शूटिंगवेळी लंचब्रेकमध्ये तर त्या ‘सगळे व्यवस्थित जेवले का’ याची विचारपूस करायच्या. ‘अग्निदिव्य’साठी रत्नागिरीत शूटिंगच्या निमित्ताने पाहताना त्यांच्यातील साधेपणा भावला. कोल्हापुरात त्या नवोदित कलाकार, लेखकांविषयी आस्थेने चौकशी करायच्या.
आनंद काळे, अभिनेता, निर्माता
रिमा यांनी रंगभूमीवरूनच अभिनयाची सुरूवात केली. ‘तुझी माझी जोडी’ या माझ्या पहिल्या व्यावसायिक नाटकात रिमा यांनी काम केले. सशक्त कथा आणि अभिनयाला आव्हान देणारे प्रसंग असावेत, असा त्यांचा आग्रह असायचा. या नाटकात रिमा यांनी तीन वेगळ्या स्वभावाच्या स्त्री छटा रंगवल्या. ‘सिंहासन’ सिनेमाने त्यांना वलय मिळालं तरी रंगभूमीवरील अभिनयाला त्यांनी शेवटपर्यंत अंतर दिलं नाही. कोणत्याही भूमिकेच्या खोलीत शिरण्याची त्यांच्यात उत्सुकता असायची.
उदय नारकर, नाट्यलेखक
कलाकारासाठी ज्या गोष्टी काळानुरूप आवश्यक असतात, त्या स्वीकारण्यात रिमा यांचा हातखंडा होता. नव्या पिढीतील नायकाची आई साकारताना, त्या पडद्यावर स्मार्ट बनल्या. ग्रामीणपेक्षा शहरी भूमिकांना त्यांनी न्याय दिला. मराठी सिनेमाने कात टाकल्यानंतर किंवा बदलाच्या उंबरठ्यावर असताना रिमा यांच्यासारखा चेहरा सिनेमातील आईसाठी योग्य ठरला. ‘अग्निदिव्य’ सिनेमावेळी रिमा यांच्या अभिनयाची ताकद जाणवली. चित्रपट महामंडळाविषयी त्यावेळी त्यांनी जाणून घेतले होते.
परशुराम गवळी, लेखक, सहाय्यक दिग्दर्शक
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
