Satish.ghatage@timesgroup.com Tweet:@satishgMT कोल्हापूर : महिलांना स्वयंरोजगार उपलब्ध करुन देण्यासाठी जिल्हा मध्यवर्ती सहकारी बँकेने आघाडी घेतली असून ३२ हजार ३२९ महिला बचतगटांतील पाच लाख ९६ हजार ८६७ महिलांना आर्थिक बळ दिले आहे. या महिलांना ११७ कोटी रुपयांचे कर्ज वाटप केले आहे. छोट्या मोठ्या उद्योगातून महिला उदरनिर्वाह करत आहेत. जिल्हा बँकेने वीस वर्षांपूर्वी, २००० मध्ये महिला बचतगटांना कर्जरुपाने पतपुरवठा सुरू केला. सुरुवातीच्या काळात १४ बचत गटांना कर्ज देण्यात आले. नंतर मोठ्या संख्येने महिला बचतगटांकडून कर्जाची मागणी होऊ लागली. त्यासाठी जिल्हा बँकेने स्वतंत्र महिला विकास कक्ष सुरू केला. गेल्या वीस वर्षांत जिल्हा बँकेने बचतगटांना कर्जपुरवठा करण्यात आघाडी घेतली आहे. आज जिल्हा बँकेच्या शहर आणि ग्रामीण भागात १८७ शाखा असून ग्रामीण भागातील महिला जिल्हा बँकेशी जोडल्या गेल्या आहेत. आता मार्च २०१९अखेर जिल्ह्यात ४० हजार ८५१ गट स्थापन केले आहेत. ३२ हजार ३२९ गटांना ११७ कोटी रुपयांचे कर्ज वाटप करण्यात आले. महिला बचतगटांत दहा ते वीस सदस्या असतात. त्यांना या कर्जाचा फायदा होतो. पाच लाख ९६ हजार महिला बचतगटांच्या माध्यमातून व्यवहार करीत आहेत. बचतगटांना आर्थिक स्तराबरोबर व्यावसायिक स्तरावर सक्षम करण्यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत. त्यासाठी बचत गटांनी तयार केलेल्या वस्तूंची विक्री व्हावी यासाठी कायमस्वरुपी विक्री केंद्र उपलब्ध करून दिले आहे. महिला बचतगटांकडून सुरू असणाऱ्या व्यवसायांनाही २२९ कोटी रुपयांचा कर्ज पुरवठा करण्यात आला आहे. महिला बचत गटांकडून विविध वस्तू तयार केल्या जातात. त्यांची विक्री केली जाते. अनेक संस्था फक्त बचतगटांकडून तयार केलेल्या वस्तू खरेदी करतात. बचगटांच्या माध्यमातून विविध खाद्यपदार्थ, कोल्हापुरी चप्पल, आकाशकंदील, घोंगडी, गोधडी, पर्स, पिशव्या, पीठ, मसाले तयार केल्या जातात. काही संस्थांकडून खत विक्री केंद्र, स्वस्त धान्य दुकान, रॉकेल, बियाणे विक्री, सामुदायिक शेती, दूध संस्था, म्हैस पालन हे व्यवसाय केले जातात. जिल्हा बँकेत अनेक संस्थांना कर्ज दिल्यावर त्यांचे कर्ज थकीत असते. पण, महिला बचत गटांकडून कर्जफेडीचे प्रमाण अतिशय चांगले आहे. दरवर्षी ९७ ते ९८ टक्के कर्ज फेडले जाते. कर्ज फेडणाऱ्या संस्थांना त्यांची स्थिती पाहून बँकेकडून जादा कर्जही दिले जाते. नाबार्डकडूनही कौतुक महिला बचत गटांना आर्थिक सहाय्य करून त्यांना स्वावलंबी बनविण्याच्या प्रयत्नांबद्दल नाबार्डनेही नाविन्यपूर्ण योजना राबवणाऱ्या दोन महिला बचत गटांचा सन्मान केला. गोधडी आणि रजई तयार करणाऱ्या रिद्धी-सिद्धी महिला बचत गटाचा तर कोल्हापुरी चप्पल तयार करणाऱ्या वीरशैव कक्कैय्या महिला बचत गटांना हॉटेल ताजमध्ये प्रतिनिधीत्व करण्याची संधी दिली. बेलवळे, शेळेवाडीत माहितीपट कागल तालुक्यातील बेलवळे येथील भावेश्वरी बचत गट आणि राधानगरी तालुक्यातील शेळेवाडी येथील जयलक्ष्मी महिला बचत गट या दोन संस्थांच्या कार्याबद्दल नाबार्डने माहितीपट बनवला आहे. भावेश्वरी बचत गट प्राप्तिकर भरत असून त्यांच्यावतीने खत विक्री, स्वस्त धान्य दुकान, रॉकेल विक्री, बियाणे विक्रीचे केंद्र चालवले जाते. जयलक्ष्मी बचत गटाकडून सामुदायिक शेती, महिला दूध संस्था, म्हैस पालन, ट्रॅक्टर भाड्याने देणे हे व्यवसाय चालवले जातात. महिला बचत गटाकडून कर्जाची मागणी होत असून बँकेच्यावतीने सहकार्य केले जाते. अनेक बचत गटांनी मोठे व्यवसाय सुरू केले असून त्यांना दहा लाख रुपयांपर्यतही कर्ज उपलब्ध करुन दिले जाते. बचत गटांकडून प्रामाणिकपणे कर्जाची परतफेड केली जाते. - स्नेहल कारंडे, विभाग प्रमुख महिला विकास कक्ष, जिल्हा बँक
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
