कोल्हापूर टाइम्स टीम

राज्य सरकारचे केंद्रीय किचन धोरण पूर्णपणे रद्द करण्याच्या मागणीसाठी कोल्हापूर जिल्हा शालेय पोषण आहार कामगार संघटनेच्यावतीने जिल्ह्यातील सर्व कामगार ठेकेदार, स्वयंपाकी, मदतनीसांनी गुरुवारी जिल्हाधिकारी कार्यालयावर मोर्चा काढला. केंद्रीय किचन धोरण हे आदर्श आचारसंहितेचा उघडपणे भंग असल्याचा आरोप संघटनेच्यावतीने करण्यात आला. केंद्रीय किचन धोरण रद्द न केल्यास ६ मे रोजी पुणे येथील शिक्षण संचालक कार्यालयावर राज्यव्यापी मोर्चा काढण्याचा इशारा यावेळी देण्यात आला.

शालेय पोषण आहार कामगार संघटनेतील कर्मचारी दुपारी साडेबारा वाजता, भर उन्हात टाउन हॉल बागेपासून जिल्हाधिकारी कार्यालयासमोर आले. घोषणाबाजी करत अन्यायी केंद्रीय किचन धोरणाविरोधात निदर्शने करण्यात आली. यावेळी दिलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की, केंद्रीय किचन धोरणाविरोधात जिल्हा निवडणूक अधिकारी यांच्याकडे संघटनेने तक्रार अर्ज दाखल केला आहे. मात्र त्याचे उत्तर मिळालेले नाही. गेल्या १६ ते १७ वर्षांपासून ही योजना संपूर्ण देशभरात सुरू आहे. या पोषण आहारामुळे शालेय मुलांचे शाळेत जाण्याचे प्रमाण वाढले आहे. त्यांचे शारीरिक व बौद्धिक आरोग्यावरही सकारात्मक परिणाम दिसून आले आहेत असे अनेक तज्ज्ञ व संस्थांनी मान्य केले आहे. सुप्रीम कोर्टाच्या निर्देशाप्रमाणे ताजा गरम आहार पुरविण्याचे काम महिला करत आहेत. परंतु राज्य सरकारच्या केंद्रीय किचन धोरणामुळे या योजनेमुळे गरीब, दलित, आश्रित, महिलांचे काम काढून घेतले जाणार आहेत. त्यांच्या जगण्याच्या अधिकारावर सरकारच्या या निर्णयामुळे गदा येणार आहे. बड्या भांडवलदारांना आर्थिक फायदा मिळावा यासाठीच हे केंद्रीय धोरण राज्य सरकारने स्वीकारले आहे. विद्यार्थी हित आणि त्यांच्या आरोग्याचा विचार करता हे धोरण कायमचे रद्द करावे अशी मागणी या आंदोलनाच्या माध्यमातून करण्यात आली.

कामगारांना दरमहा किमान १८ हजार रुपये वेतन मिळावे, बिले वेळेवर मिळावीत या मागण्यांसाठीचे निवेदन मोर्चाच्या शिष्टमंडळाने दिले. संघटनेचे जिल्हाध्यक्ष प्राचार्य ए. बी. पाटील यांनी संघटनेच्या विविध मागण्यांचा तपशील सांगितला. यावेळी कॉ. भगवान पाटील, अमोल नाईक, राजेंद्र गुंडे, राजेश्वर यांच्यासह संघटनेचे कार्यकर्ते उपस्थित होते.

Balasaheb.Patil@timesgroup.com

Tweet: @balpatilMT

कोल्हापूर : लोकसभा निवडणुकीत महत्त्वाची भूमिका बजावणाऱ्या दुर्गम भागातील आजरा, चंदगड आणि जोडीला शहरी गडहिंग्लज तालुक्यातील मताधिक्य कुणाच्या पारड्यात पडणार याच्या चर्चा आता झडू लागल्या आहेत. या तालुक्यातील नेत्यांनी घेतलेल्या सोयीच्या भूमिका, कागल तालुक्यातील विधानसभा इच्छुकांनी दिलेले गुप्त संदेश आणि ठराविक ठिकाणचे मौन या सगळ्याचे पडसाद या तीन तालुक्यातील मतदानावर पडले आहेत. चंदगड तालुक्यातील शिवसेनेचा गठ्ठा, आजरा तालुक्यात सतेज पाटील यांची रसद, राष्ट्रवादीची गारद झालेली फौज आणि गडहिंग्लजमध्ये घेतलेल्या सोयीच्या भूमिकांमुळे मताधिक्याबाबत औत्युक्य वाढले आहे.

लोकसभा निवडणुकीत बाबासाहेब कुपेकर यांच्या कारकीर्दीत राष्ट्रवादीचे बालेकिल्ला असलेल्या चंदगड, गडहिंग्लज आणि आजरा तालुक्यातून बिनदिक्कत मताधिक्य मिळत होते. मतदारसंघांच्या पुनर्रचनेनंतर या तीनही तालुक्यांची शकले झाली. त्यानंतरही या तीन तालुक्यांत आमदार संध्यादेवी कुपेकर, आमदार हसन मुश्रीफ आणि माजी आमदार के. पी. पाटील यांच्यामुळे येथे राष्ट्रवादी काँग्रेसचे जाळे आहे. मात्र, मागील लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुकीनंतर या मतदारसंघातील राजकीय समीकरणे बदल गेली. चंदगडमध्ये संग्राम कुपेकर, प्रा. सुनील शिंत्रे यांनी निर्माण केलेली शिवसेनेची ताकद, गोपळ पाटील यांनी भाजपमध्ये केलेला प्रवेश, उद्योजक रमेश रेडेकर यांनी तयार केलेली भाजपची हवा, गडहिंग्लजमधील राष्ट्रवादीचे पारंपरिक विरोधक श्रीपतराव शिंदे, आमदार मुश्रीफ यांच्याशी बिनसलेले अप्पी पाटील, कारखान्याच्या राजकारणातील प्रकाश चव्हाण, भाजपचे डॉ. प्रकाश शहापूरकर अशी तगडी फौज, आजरा तालुक्यातील उत्तूर परिसरातील समरजित घाटगे यांनी तयार केलेला गट, आमदार प्रकाश आबिटकर यांनी मतदारसंघातील कानाकोपऱ्यातील पायाखाली घातलेली गावे या सगळ्यामुळे तुलनेने भाजप- सेनेचा हा अभेद्य गड झाला आहे. लोकसभा निवडणुकीत एकीकडे ही मोठी फळी लगबगीत असताना राष्ट्रवादीच्या गोटात कमालीची शांतता होती. खासदार धनंजय महाडिक यांनी पाच वर्षांत घेतलेली सोयीची भूमिका, चंदगडमध्ये कुपेकर वगळता अन्य कुठल्याही नेत्याशी न ठेवलेला संपर्क, आमदार मुश्रीफ, माजी आमदार के. पी. पाटील यांच्याशी फारकत, राष्ट्रवादीपेक्षा महाडिक युवा आघाडी आणि भागिरथी महिला संस्थेच्या कार्यकर्त्यांवर असलेली मदार या गोष्टींचा या निवडणुकीवर परिणाम झाला.

\Bचंदगडमध्ये भाजप-सेना जोरात

\Bआमदार संध्यादेवी कुपेकर यांचा गड असलेल्या चंदगडमध्ये आमदार कुपेकर, त्यांची कन्या आणि पुढील विधानसभेला इच्छुक डॉ. नंदिनी बाभूळकर, गोकुळचे संचालक रामराजे कुपेकर, माजी राज्यमंत्री भरमू पाटील या तीन नेत्यांनी लोकसभेची खिंड लढविली. तुलनेने विरोधात शिवसेनेचे प्रा. सुनील शिंत्रे, संग्राम कुपेकर, भाजपचे रमेश रेडेकर, गोपाळ पाटील, तालुका संघाचे चेअरमन आणि गोकुळचे संचालक राजेश पाटील या नेत्यांनी चंदगड पिंजून काढला. राजेश पाटील हे महाडिक यांच्यासोबत गोकुळमध्ये असले तरी नातेवाईक असलेल्या मंडलिक यांच्यासाठी त्यांनी उघड भूमिका घेत गोकुळचा दबाव झुगारला. रमेश रेडेकर हे विधानसभेचे इच्छुक असल्याने त्यांनी मेळाव्यांचा सपाटा लावला तर त्याला उत्तर म्हणून गोपाळ पाटील यांनीही अखेरच्या टप्प्यात मेळावे घेऊन वातावरण तयार केले. या सगळ्याचा फायदा युतीला झाला.

\B

गडहिंग्लजमध्ये सरमिसळ

\Bअखेरच्या टप्प्यात श्रीपतराव शिंदे यांनी धनंजय महाडिक यांना पाठिंबा दिल्याने गडहिंग्लज शहर आणि पूर्वेकडील कुपेकर यांचा प्रभाव असलेला टापू राष्ट्रवादीला अनुकूल झाला. गडहिंग्लज शहरात शिंदे यांनी पाठिंबा दिला असला तरी त्यांची कन्या नगराध्यक्षा स्वाती कोरी यांचा गट शिवसेनेसाठी अनुकूल वातावरण तयार करत होता. डॉ. प्रकाश शहापूरकर यांनी अखेरच्या टप्प्यात मेळावा घेऊन मंडलिक यांना पाठिबा दिला. येथे राष्ट्रवादीचा मोठा गट आणि सतेज पाटील यांना मानणारा गट असल्याने त्यांची नाराजी दूर करणे महाडिक यांच्यासाठी कसरत होती. काँग्रेसने उघड भूमिका घेत महाडिक यांच्यासमोर अडचणी उभ्या केल्या.

\Bआजऱ्यात प्रमुख नेत्यांचे मौन

\Bभाजप-सेना, आणि काँग्रेस- राष्ट्रवादीची आघाडी झाल्यानंतर अनेकांनी व्यासपीठांवरून एकनिष्ठतेच्या शपथा घेतल्या. मात्र, अखेरच्या टप्प्यात हा आवेश ओसरल्याचे लक्षात येते. आघाडी, आणि युतीतील प्रमुख नेत्यांनी तोंडदेखल्या सभा घेतल्याचे त्यांचे कार्यकर्ते सांगत आहेत. 'यावेळी तुमच्या सोयीने मतदान करा, पुढे बघू' असा संदेश देऊन केवळ मेळावे आणि सभा घेतल्या, त्यामुळे आजरा तालुक्यात अनेक गावांत प्रचंड शांतता होती. शिवसेनेचे कार्यकर्ते तुलनेने प्रचारात जास्त सक्रिय होते. आजऱ्या राष्ट्रवादीचे जि. प. सदस्य जयवंत शिंपी आणि उत्तूरमध्ये सतेज पाटील गटाचे उमेश आपटे यांनी यांनी उघड सेनेचा प्रचार केला, अशोक चराटी भाजपचे असून त्यांनी प्रचारापासून अलिप्त राहणे पसंद केले, पश्चिम भागात सुधीर देसाई आणि त्यांच्या फळीने राष्ट्रवादीसाठी काम केले. मात्र, प्रकाश आबिटकर यांची गावोगावची यंत्रणा पाहता राष्ट्रवादी तोकडी पडल्याचे निदर्शनास येते. अनेक गावांत भाजपच्या कार्यकर्त्यांना संदेशच गेले नसल्याने त्यांच्यात प्रचंड अस्वस्थता होती. अनेकांना फोनही गेले नाहीत, त्यामुळे नेमकी भूमिका काय घ्यायची असा संभ्रम राष्ट्रवादीप्रमाणे भाजपमध्येही होता.

महाडिकांची मदार युवा आघाडी, भागिरथीवर

राष्ट्रवादी काँग्रेसमध्ये असलेला विरोध लक्षात घेऊन महाडिक यांनी प्रारंभापासूनच सर्व यंत्रणा महाडिक युवा शक्ती आणि भागिरथी महिला संस्थेच्या कार्यकर्त्यांच्या माध्यमातून हलविली. त्यामुळे तालुका पातळीवरील राष्ट्रवादीची संघटना हातावर हात ठेवून पाहत राहिली. अनेकांनी पक्ष म्हणून काम केल्याचे सांगण्यात येत असले तरी त्यात फारसे तथ्य नाही.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

लोकसभा निवडणुकीच्या कामावरील कर्मचाऱ्यांना नियमापेक्षा कमी भत्ता देऊन उर्वरित रक्कमेवर 'हात' मारण्याचे प्रकरण गडहिंग्लजमध्ये जागृत शिक्षकांनी मंगळवारी रात्री उघडकीस आणले. यामुळे कोल्हापूर आणि हातकणंगले मतदारसंघात भत्यापोटी वाटप केलेल्या अडीच कोटींमधील किती रक्कम भत्यापोटी वाटप केली आणि भत्ता नाकारून किती रकमेवर हात मारला, असे प्रश्न उपस्थित होत आहेत. परिणामी निवडणूक मेहनत भत्याच्या रकमेवरील डल्लागिरी विशेष चर्चेत आली आहे.

कोल्हापूर, हातकणंगले दोन्ही लोकसभा मतदारसंघातील १२ विधानसभा मतदारसंघांसाठी प्रत्येकी भत्त्यासाठी २५ लाखांची तरतूद केली होती. ही रक्कम निवडणूक प्रशासनाने सहायक निवडणूक निर्णय अधिकाऱ्यांकडे वर्ग केले होते. निवडणूक कामासाठी ऑर्डर काढलेल्या सर्व कर्मचाऱ्यांना भत्ता या रकमेतून देणे अपेडित होते. मात्र गडहिंग्लजच्या सहायक निवडणूक निर्णय अधिकारी विजया पांगारकर यांनी पदानुसार आणि नियमानुसार भत्ता न देता ३०० रुपयेच मिळतील असे सांगताच निवडणूक कामावरील शिक्षक आणि शिक्षकेत्तर कर्मचारी महासंघाचे विभागीय अध्यक्ष राजेंद्र कोरे, कॉ. मिलिंद यादव यांनी आक्रमक पवित्रा घेतला. त्यानंतर यादव यांची गळपट्टी धरत पोलिस अधिकाऱ्याने धक्काबुक्की केली. तरीही कर्मचारी आक्रमक राहिल्याने भत्ता द्यावा लागला. कर्मचाऱ्यांना ३०० रुपयेच भत्ता देणार असे सहायक निवडणूक निर्णय अधिकारी सांगत होत्या, त्यामुळे उर्वरित रकमेचे काय? हा प्रश्न अनुत्तरित आहे. कर्मचारी कारवाईच्या भीतीपोटी तक्रार करण्यास पुढे येत नाहीत, याचा गैरफायदा घेऊन असे प्रकार अनेक ठिकाणी घडले आहेत. त्यामुळे या निधीची चौकशी होण्याची गरज आहे.

१७०० रूपयांपर्यंत भत्ता

मतदानादिवशी नियुक्त अधिकारी कर्मचाऱ्यांना पहिले, दुसरे प्रशिक्षण, मतदानपूर्व दिवस, मतदानादिवशीचे मानधन आणि भोजन भत्ता देण्यात येतो. तो पदनिहाय कमी अधिक प्रमाणात असतो. यामध्ये मतदान केंद्राध्यक्षाला १७०० रूपये, मतदान अधिकाऱ्याला १३०० रु., वर्ग तीनच्या कर्मचाऱ्याला ४०० रु., तलाठ्याला ८०० रुपये, बीएलओला ४०० रु., मतदान केंद्रातील पोलिस कर्मचाऱ्यास ६०० रु., मतदान केंद्रावरील शिपाई, कोतवालास प्रत्येक ६०० रु., रूट गाईडला ८०० रु. , केंद्रावरील पोलिस पाटील पाटलास ६०० रु., क्षेत्रिय अधिकाऱ्यास १५०० रु., फिरते, निरीक्षक, लेखा परीक्षण, निवडणूक खर्च नियंत्रण कक्षातील, कॉल सेंटर, प्रसार माध्यम, फिरते पथक, खर्च नियंत्रण सेलमधील वर्ग एक आणि दोनच्या कर्मचाऱ्यांना १२०० रुपये, वर्ग तीनसाठी १००० रुपये, वर्ग चारसाठी २०० रुपये, मायक्रो ऑब्झरवरला एक हजार रुपये भत्ता देण्यात येतो.

निवडणूक भत्यासाठी कोल्हापूर, हातकणंगले मतदारसंघासाठी अडीच कोटी रूपये संबंधित सहायक निवडणूक निर्णय अधिकारी तथा प्रांताधिकारी, तहसीलदारांकडे वर्ग केले आहेत. निवडणुकीचे काम केलेल्या सर्वांना नियमानुसार भत्ता दिला पाहिजे. मतदानादिवशी किती कर्मचाऱ्यांना भत्ता पोहचला त्याची माहिती घेण्याचे काम सुरू आहे. ज्यांना मिळालेला नाही, त्यांचा भत्ता त्यांच्या बँक खात्यावर जमा केले जाईल.

सतीश धुमाळ, उपजिल्हाधिकारी, निवडणूक

भत्याचा शासन आदेश

प्रत्येक मतदान केंद्रात प्रत्यक्षात काम करणारे पाच आणि राखीव कर्मचारी, पोलिस असे एकूण २७ हजार कर्मचारी तैनात होते. त्यांना पदानुसार भत्ता देणे १८ मार्च २०१४ शासन निर्णयानुसार बंधनकारक आहे. भोजनाचे वेगळे आणि मानधन अशा रोख स्वरूपात पैसे दिले पाहिजे. मात्र प्रत्यक्षात नियमानुसार भत्ता मिळाला नसल्याच्या तक्रारी आहेत.

जि.प.तील कामकाज सुरळीत

जिल्हा परिषदेतील अधिकारी व कर्मचारी मिळून ५०० हून अधिक जणांची निवडणूक कामकाजासाठी नियुक्ती झाली होती. त्यामध्ये उपमुख्य कार्यकारी अधिकारी, अधीक्षक, कक्ष अधिकारी, वित्त व लेखा अधिकारी, वरिष्ठ व कनिष्ठ सहायक ते शिपाई अशा वेगवेगळ्या पदांवरील कार्यरत कर्मचाऱ्यांचा समावेश होता. मुख्यालयातील विविध विभागातील अधिकारी निवडणूक कामात व्यस्त असल्यामुळे जि.प.च्या कामकाजावर परिणाम झाला होता. गुरुवारी बहुसंख्य अधिकारी, कर्मचारी कामावर रुजू झाले. आणि गेले काही दिवस टेबलावर साचलेल्या फायलींचा निपटारा होऊ लागला. शिवाय कामकाजही सुरळीत झाले.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

येथील जिल्हाधिकारी कार्यालयात एक महिन्यानंतर गुरुवारी विविध विभागात कामानिमित्त लोकांची वर्दळ वाढली. मात्र अधिकारी, कर्मचाऱ्यांनी दांडी मारल्याने कामानिमित्त आलेल्यांना रिकाम्या हातानी परत जावे लागले.

दहा मार्चला लोकसभा निवडणुकीची आचारसंहिता जाहीर झाली. त्यानंतर कार्यालयातील जिल्हाधिकारी दौलत देसाई, अप्पर जिल्हाधिकारी नंदकुमार काटकर, सर्व उपजिल्हाधिकारी, तहसीलदार, नायब तहसीलदार, कक्ष अधिकारी पूर्णवेळ निवडणूक कामावर लक्ष केंद्रीत केले. निवडणूक विभागातील सर्व कर्मचारी व्यस्त राहिले. विभागातील प्रांताधिकारी, तहसीलदार, मंडल अधिकारी, तलाठी हेही निवडणूक कामात राहिले. सर्व विभागाचे खातेप्रमुख निवडणुकीत असल्याने प्रशासनात शिथीलता आली. कामानिमित्त आलेल्यांना 'साहेब निवडणूक ड्युटी'वर आहेत, असे उत्तर ऐकावे लागत होते. मंगळवारी मतदान झाले. बुधवारी मतदानयंत्रे जमा करून सायंकाळी कर्मचारी घरी गेले. त्यानंतर बहुतांशी अधिकारी, कर्मचाऱ्यांनी विश्रांती घेणे पसंत केले. मतदानादिवशी रात्रभर जागरण झाल्याने कार्यालयाकडे ते फिरकले नाहीत. मात्र महसूलसंबंधीचे काम असलेले अनेकजण सकाळी ११ वाजताच कार्यालयांत दाखल झाले. सर्वच विभागात त्यांची वर्दळ वाढली. मात्र अधिकारी, कर्मचारी नसल्याने त्यांचे काम झाले नाहीत.

सात बारा मिळत

नसल्याच्या तक्रारी

सर्व्हर डाऊन असणे, सर्व्हर असलेल्या वेळी तलाठी नसणे अशा विविध कारणांनी शेतकऱ्यांना वेळेत सातबारा, आठ अ मिळण्यात अडचणी येत आहेत. यामुळे संबंधित शेतकऱ्यांत महसूल प्रशासनाविरोधात संतप्त भावना आहेत. अनेक तलाठ्यांकडे निवडणुकीचे काम नव्हते. तरीही ते निवडणुकीचे कारण सांगून कामचुकारपणा करत असल्याच्याही तक्रारी आहेत.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

पक्षापेक्षा गटा-तटाच्या राजकारणाचा मतदारसंघ म्हणून कोल्हापूर दक्षिण विधानसभा मतदारसंघाची ओळख निर्माण झाली आहे. लोकसभा निवडणुकीतही खासदार धनंजय महाडिक व काँग्रेसचे आमदार सतेज पाटील यांच्या गटातच खरी लढत झाली. मतदारसंघात शिवसेनेची ताकद फार मोठी नसली तरी सतेज पाटील गटाची रसद महायुतीचे उमेदवार प्रा. संजय मंडलिक यांना मिळाल्याने दक्षिणमध्ये चांगलीच चुरस निर्माण झाली आहे. यामुळे मताधिक्य मिळवताना दोघा उमेदवारांची कसोटी लागणार आहे.

गेल्या लोकसभा आणि विधानसभा निवडणुकीत महाडिक गटाला 'दक्षिण'मधून आघाडी मिळाली होती. यंदा 'आमचं ठरलंय'मुळे आव्हान निर्माण झाले आहे.

कोल्हापूर दक्षिण विधानसभा मतदारसंघात ३,२२,१८० मतदार आहेत. त्यापैकी २,२७,३६७ मतदारांनी मतदानाचा हक्क बजावला. मुळात हा मतदारसंघ शहरी आणि ग्रामीण भाग मिळून तयार झाला आहे. मागील विधानसभा निवडणुकीत भाजपच्या चिन्हावर अमल महाडिक यांनी विजय प्राप्त केला. या विजयात महाडिक गटाची ताकद कारणीभूत ठरली होती.

'दक्षिण'मध्ये कोल्हापूर शहरातील जवळपास २२ प्रभाग व ३४ गावांचा समावेश आहे. या गावांतील बहुसंख्य गावांवर सध्या सतेज पाटील गटाची सत्ता आहे.

उचगाव, पाचगाव, कळंबा, कणेरी, गोकुळ शिरगाव, मुडशिंगी या मोठ्या लोकवस्तीच्या गावांतील मतदानावर विधानसभेचा निकाल ठरतो. या निवडणुकीत महाडिक गट आणि सतेज पाटील समर्थक असेच लढतीचे स्वरूप होते. आमदार पाटील समर्थक विविध ग्रामपंचायतीचे सरपंच, सदस्य, जिल्हा परिषद सदस्य हे युतीचे उमेदवार प्रा. मंडलिक यांच्या प्रचारात सक्रिय होते. गावपातळीवरील प्रचाराची सूत्रे पाटील गटाच्या हाती होती. प्रचारासाठी आवश्यक सर्व प्रकारची रसद त्यांनी पुरविली.

दुसरीकडे दक्षिणमध्ये गेल्यावेळेप्रमाणे यंदाही आघाडी कायम ठेवायची म्हणून महाडिक कुटुंबीयांनी सूत्रे हलविली. भाजपचे आमदार अमल महाडिक यांची उघड प्रचार करण्यात कोंडी झाली. मात्र, त्यांनी मतदारसंघात पडद्याआड राहून खासदार महाडिकांना मदत होईल या पद्धतीने काम केले. माजी आमदार महादेवराव महाडिक, खासदार महाडिक, अरुंधती महाडिक यांनी मतदारसंघात यंत्रणा गतिमान केली. स्वाभिमानी शेतकरी संघटना काँग्रेस, राष्ट्रवादीसोबत असल्याने खासदार महाडिकांसाठी जमेची बाजू आहे.

००००

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

लोकसभा निवडणूक कामावर असताना अपघातात मृत झालेले तलाठी जयंत चंद्रहार चंदनशिवे यांच्या वारसांना गुरुवारी १५ लाख अनुदानाचा धनादेश जिल्हाधिकारी तथा जिल्हा निवडणूक अधिकारी दौलत देसाई यांच्या हस्ते देण्यात आला. पाचगाव येथे निवासस्थानी त्यांच्या पत्नी, मुलांकडे धनादेश देण्यात आला.

गगनबावडा तहसील कार्यालयात तलाठी चंदनशिवे कार्यरत होते. २२ एप्रिलला रमनमळा येथील शासकीय गोडाऊनमध्ये निवडणूक साहित्य स्वीकारण्यासाठी दुचाकीवरून जाताना दसरा चौकात झालेल्या अपघातात त्यांचा मृत्यू झाला. तातडीने जिल्हाधिकारी देसाई यांनी त्यांच्या वारसांना अनुदान देण्याचा प्रस्ताव सरकारकडे पाठवला. ठोस पाठपुरावा केल्याने १५ लाखांचे अनुदान मंजूर झाले. त्याचा धनादेश वारसांना देताना निवासी उपजिल्हाधिकारी संजय शिंदे, प्रांताधिकारी सचिन इथापे आदी उपस्थित होते.

कोल्हापूर टाइम्स टीम

वडिलांना काष्ठशिल्पाची आवड. त्यांच्यासोबत ठिकठिकाणी फिरत असताना मनात कलाकृतींची आवड निर्माण झाली. मात्र कलेची जोपासताना जरा से हटके काही तरी साकारायचे या उर्मीतून सावंतवाडी तालुक्यातील माणगावच्या ऋतिका विजय पालकर या युवतीने समुद्रकिनारा-नदीपात्रातील लहान लहान दगड संकलित करुन देखण्या कलाकृती बनविल्या आहेत. स्टोन आर्टच्या कलाकृतींचे येथील दसरा चौकातील शाहू स्मारक भवन येथील कलादालन येथे प्रदर्शन भरविले आहे.

प्रदर्शनात जवळपास २५ कलाकृती आहेत. 'स्टोन आणि पेबल आर्टमधील प्रत्येक कलाकृती वैशिष्ट्यपूर्ण आहे. अनोखी रंगसंगती, दगडांचा योग्य व सुबक वापर करुन त्यातून वेगवेगळ्या प्रकारच्या कलाकृती बनवली आहे. छत्रपती शिवाजी महाराज, श्रीकृष्ण, गणेश, पंढरीचा पांडूरंग यांच्या कलाकृती खास आकर्षण ठरल्या आहेत. या प्रदर्शनाचे आणखी एक वैशिष्ट्य म्हणजे, ग्रामीण कोकणाच्या संस्कृतीचे प्रतिबिंब उमटले आहे. दगडांचा नैसर्गिक रुप कायम ठेवून त्याची वेगळ्या पद्धतीने मांडणी करत विविध कलाकृती तयार केल्या. कृतिकाने, बीएस्सी आयटी पदवी घेतली आहे. वर्षभरापूर्वीच तिने या कलेला व्यावसायिक स्वरुप देण्याचे ठरविले. यापूर्वी दिल्ली, गोरेगाव आणि कुलाबा येथे भरविलेल्या प्रदर्शनाचे कलाक्षेत्रातील जाणकारांनी कौतुक केले. तिचे, कोल्हापुरातील हे पहिलचे प्रदर्शन आहे. प्रदर्शनातील प्रत्येक कलाकृतीची एक खासियत आहे. लहानमोठ्या दगडांची सुबकपणे रचना करत व्यक्तीरेखा साकारल्या आहेत. याशिवाय कोकणातील ग्रामसंस्कृती, मेंढपाळ, प्रेमीयुगुल, पशूपक्षी अशा प्रकारच्या कलाकृती निर्माण केल्या आहेत. २७ एप्रिलपर्यत हे प्रदर्शन खुले राहणार आहे.

स्टोन आणि पेबल आर्ट हा अनोखा कलाप्रकार आहे. कोल्हापुरात प्रदर्शनाला चांगला प्रतिसाद मिळत आहे. कलाकृती तयार करताना दगडांना कुठल्याही प्रकारचा आकार व रंग देत नाही. मात्र कलारसिकांना चटकन तो समजेल या पद्धतीने कलाकृतीची निर्मिती केली आहे.

- ऋतिका पालकर

कोल्हापूर टाइम्स टीम

उन्हाचा पारा वाढताच शिवारातील पक्ष्यांची अन्नधान्यासाठी शोधाशोध सुरू होते. पक्ष्यांना खाद्य मिळावे, यासाठी करवीर तालुक्यातील तामगाव येथील सचिन सासने या तरुण शेतकऱ्याने खास पक्ष्यांसाठी बारा गुंठ्यात शाळू पिकवला आहे. धान्याचे दाणे टिपण्यासाठी येणाऱ्या पक्ष्यांना शेतातच पाण्याची भांडीही ठेवली आहेत. पक्षीप्रेमी सासणे यांच्या या अनोख्या उपक्रमामुळे रोज शेकडो पक्ष्यांचे पोट भरते.

सचिन धोंडिराम सासने यांचे शिक्षण दहावीपर्यंतच झाले. यानंतर त्यांनी शेतीत लक्ष घालत वडिलांना हातभार लावण्यास सुरुवात केली. वडिलोपार्जित पाच एकर शेतीत त्यांचे आई, वडील भाऊ असे सारे कुटुंब राबते. गावापासून एक किलोमीटर अंतरावर सासणे मळ्यात त्यांचे घर असल्याने पक्ष्यांच्या किलबिलाटाची त्यांना सवय आहे. उन्हाळ्यात मात्र पक्ष्यांचा किलबिलाट कमी होतो, असा त्यांचा अनुभव आहे. रग्बी पिक निघाल्यानंतर पक्ष्यांना पुरेसे खायला मिळत नाही. अन्नधान्याच्या शोधात पक्षी अन्य ठिकाणी निघून जातात. आपल्याच परिसरात पक्षी राहावेत यासाठी त्यांचे पोट भरण्याची सोय करावी, अशी कल्पना सासने यांच्या मनात आली. ऐन उन्हाळ्यात पक्ष्यांना खाद्य मिळावे यासाठी त्यांनी फेब्रुवारी महिन्यात घरापासून जवळच बारा गुंठ्यात शाळूची पेरणी केली. ठिंबक सिंचनने पाण्याची व्यवस्था केली. आसपास सर्वत्र मोकळे माळरान असूनही त्यांचे शेत मात्र हिरवेगार आहे.

एप्रिल आणि मे महिन्यात पक्ष्यांना खाद्यासह पाण्याचीही गरज असते. हे लक्षात घेऊन त्यांनी शेतात ठिकठिकाणी पाण्याची भांडी ठेवली आहेत. शेतातच एका ठिकाणी खड्डा खणून त्यात पाणी ओतले आहे. धान्याचे दाणे टिपण्यासाठी आलेले पक्षी काही क्षण खड्ड्यातील पाण्यात भिजतात. पक्ष्यांसाठी स्वतंत्र शाळूची शेती पिकवणाऱ्या सासणे कुटुंबीयांचे कौतुक होत आहे. कंदलगाव येथील समाजवेध दक्षता समितीने सासने यांच्या शेतात जाऊन त्यांचे कौतुक केले.

पक्ष्यांच्या किलबिलाटाने जाग

पक्ष्यांच्या पोटापाण्याची सोय केल्याने सासने कुटुंबीयांना रोज पहाटे पक्ष्यांच्या किलबिलाटाने जाग येते. घराच्या आजूबाजुला असलेले आंबा, पेरू, चिकूच्या झाडांवर पक्ष्यांनी घरटी तयार केली आहेत. पक्ष्यांच्या सहवासामुळे मन प्रसन्न राहते असा सासने कुटुंबीयांचा अनुभव आहे. या कामात सचिन सासने यांचे आई, वडील, पत्नी आणि मुलंही मदत करतात. जून महिन्यापर्यंत पक्ष्यांना खाद्य मिळावे, असे नियोजन सासने यांनी केले आहे.

लहानपणापासून शेतात काम करीत असल्याने पक्ष्यांचा लळा लागला आहे. आपल्यासारखं त्यांचंही पोट भरावं यासाठी आम्ही ऐन उन्हाळ्यात बारा गुंठे शेतात शाळूचे पिक घेतले आहे. या शेतात धान्यासह पाण्याचीही सोय केली. या कामाचे समाधान शब्दात सांगणे अशक्य आहे.

- सचिन सासने, शेतकरी

कोल्हापूर टाइम्स टीम

गेल्या आठवडाभरात सातत्याने शहराच्या तापमानात चढ-उतार होत असून किमान तापमानातही झपाट्याने वाढ झाली आहे. वाढत्या उष्म्यामुळे कोल्हापूरकर हैराण झाले आहेत. शहराचे तापमान ४१ अंशाच्या जवळ पोहोचले आहे. उन्हाची तीव्रता प्रचंड वाढल्याने नागरिकांनी जास्त तापमानाच्या वेळी घराबाहेर पडणे टाळले आहे. बदलत्या वातावरणाचा आरोग्यावर परिणाम होतो. त्यामुळे दिनचर्येत बदल करत आरोग्याची काळजी घेण्याचे आवाहन वैद्यकीय तज्ज्ञांनी केले आहे.

एप्रिल महिन्याच्या सुरुवातीला तापमानाने चाळीशी ओलांडली. गेल्या आठवडाभरात तर तापमान याच दरम्यान आहे. भारतीय हवामान खात्याने आता आणखी चार दिवस उष्णतेची लाट असल्याचा इशारा दिला आहे. वामानशास्त्र विभागाच्या वेधशाळेने बुधवारपासून शुक्रवारपर्यंत उष्णतेची लाट कायम राहील असे म्हटले आहे. गेल्या दोन-तीन दिवसांत तापमानात सातत्याने वाढ होत असल्याने नागरिकांनी सकाळी आणि संध्याकाळच्या सत्रात कामे करण्याला प्राधान्य दिले. सकाळी नऊ वाजल्यापासून उष्मा वाढत आहे. त्यामुळे नागरिकांनी डोक्यावर टोपी, मफलर घेऊन बाहेर पडण्याला प्राधान्य दिले. शिवाय दुपारी १२ ते ४ वाजेपर्यंत रस्त्यावर तुरळक वाहतूक दिसते. सायंकाळी ४ ते ५ या वेळेत सर्वाधिक उष्म्याची वाढ नोंदवली गेली आहे.

तीव्र उन्हामुळे बाजारपेठेत शांतता दिसून आली. नागरिकांनी एसी आणि फॅनच्या हवेखाली आसरा घेतल्याचे दिसत होते. एसी, कूलर्स आणि पंख्यांची मागणी वाढली आहे. उकाड्यापासून सुटका करून घेण्यासाठी नागरिकांनी लिंबू-पाण्याच्या गाड्यांवर धाव घेतली. कलिंगड, नारळ पाणी, ताक, लस्सी घेण्यासाठी नागरिकांनी हातगाड्यावर, कोल्ड्रिंक्सच्या दुकानांत गर्दी केल्याचे चित्र होते. शहरात ठिकठिकाणी शीतपेये विक्रीसाठी हातगाडे लावण्यात आले आहेत. बचत गटाच्या महिलांनी ताक व मठ्ठा विक्रीचे छोटे स्टॉल लावले आहेत.

वळीव पावसाची दडी

एप्रिल महिन्याच्या पहिल्या आठवड्यात तापमानाने ३९.८ अंशांपर्यंत मजल मारली. दरवर्षी साधारणत: या काळात वळीव पावसामुळे नागरिकांना गारवा अनुभवायला मिळतो. मात्र, गेल्या दोन आठवड्यांत वळीव पावसाने दडी मारल्याने तापमानवाढ कायम राहिली. तिसऱ्या आठवड्यात, बुधवारी तापमान काहीकाळ ४० अंशावर पोहोचले होते. यंदाच्या उन्हाळ्यात दुसऱ्यांदा सर्वोच्च तापमान वाढ झाली आहे. शुक्रवारपर्यंत तापमान वाढेल अशी शक्यता हवामान खात्याने वर्तवली आहे.

आरोग्य सांभाळण्याचे आवाहन

तापमानातील बदलामुळे आरोग्याच्या अनेक समस्या उद्भवण्याची शक्यता वाढली असते. त्यामुळे नागरिकांना आरोग्य सांभाळण्याचे आवाहन जिल्हा आरोग्य विभागाकडून करण्यात आले आहे. धूळ, घाम, उकाडा यामुळे अॅलर्जी, त्वचेचे, डोळ्यांचे आजार, उष्माघात, पोटाचे विकार उद्भवू शकतात. त्यामुळे ऋतूचक्रानुसार आहारात बदल करावा असे वैद्यकीय तज्ज्ञांनी स्पष्ट केले. या काळात सर्दी, खोकला, घसा दुखणे अशा तक्रारी वाढत असल्याने संभाव्य आजार टाळण्यासाठी प्रत्येकाने वैयक्तिक काळजी घेत लक्षणे दिसल्यास तत्काळ उपचार घ्यावेत असे वैद्यकीय तज्ज्ञांनी सांगितले.

असा घ्या आहार

उन्हाळ्यात पोटाचे विकार उद्भवतात. त्यामुळे आहाराचे नियम काटेकोर पाळणे गरजेचे असते. या काळात जड अन्न घेणे टाळावे. आहारात फळे व फळांचा रस घेण्यास प्राधान्य द्यावे. कलिंगड, मोसंबी, संत्री, टरबूज अशा रसयुक्त फळांचा आहारात समावेश करावा. शक्यतो उघड्यावरील फळे खाणे टाळावे. त्यामुळे कावीळ, टायफॉइड, गॅस्ट्रोसारखे आजार होण्याची शक्यता असते. आहारामध्ये मांसाहार, मसालेदार पदार्थ, अंडी, चहा, कॉफी अशा पदार्थांचे सेवन टाळावे.

कोट

ऋतूचक्रानुसार आहारातील बदल आणि योग्य ती काळजी घेतल्यास उन्हाळा सुसह्य होऊ शकतो. उन्हाळ्यात पोटाचे विकार अधिक वाढतात. त्यामुळे पचनाला हलका असेल असा आहार घ्यावा. सातत्याने पाणी प्यावे. कडाक्याच्या उन्हात भोवळ येणे, स्नायू अशक्त होणे, ताप येणे, गोवर, कांजण्या असे साथीचे आजार पसरण्याची शक्यता असते. त्यामुळे योग्य ती काळजी घेत तत्काळ वैद्यकीय तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा. भरदुपारी घरातून बाहेर पडणे टाळावे. घराबाहेर पडताना डोके स्कार्फ किंवा टोपीने झाकावे.

- डॉ. पंकज पाटील, वैद्यकीय तज्ज्ञ

उन्हाळ्यात व्यायामातही बदल महत्त्वाचा असतो. या काळात अधिक शारीरिक कष्ट देणारे व्यायाम प्रकार टाळावेत. वजन कमी करण्यासाठी उन्हाळा अधिक योग्य मानला जातो. वजन वाढविण्यासाठीदेखील उन्हाळ्यात प्राधान्य दिले जाते. मात्र प्रकृती स्वास्थ्यनुसार व्यायामप्रकाराची निवड करावी.

- प्रसाद इनामदार, जिम ट्रेनर

उन्हाळ्यात आरोग्याची काळजी घेताना योग, ध्यानधारणा अतिशय महत्त्वाची ठरते. सकाळी मोकळ्या हवेत फिरायला जाणे, त्याचबरोबर प्राणायाम, कपालभाती, सूर्यनमस्कार, अनुलोम-विलोम हे प्रकार फायदेशीर ठरतात. याकाळात रोजच्या दिनचर्येत ध्यानधारणेचा समावेश आवर्जून करावा. उन्हाळ्यात मानसिक व शारीरिक स्वास्थ्य टिकवण्यासाठी योग उपयोगी ठरतो.

- डॉ. श्वेतलीना पाटील, योग अभ्यासक

३८.७

२७ मार्च

३९.८

५ एप्रिल

३९.५

१० एप्रिल

३६.७

२० एप्रिल

३८.०

२४ एप्रिल

फोटो...: पडळकर, विशाल पाटील, संजय पाटील

हरीश यमगर, सांगली

सांगली लोकसभा मतदारसंघासाठी सरासरी ६५.३८ टक्के मतदान झाले असून, २०१४ च्या टक्केवारीपेक्षा १.६७ टक्के वाढ झाली आहे. धनगर समाजाचे नेते गोपीचंद पडळकर यांना अगदी अखेरच्या क्षणी वंचित बहुजन आघाडीने उमेदवारी दिली. त्यांच्यामुळे सांगलीची निवडणूक केवळ वरकरणी नव्हे तर खरोखरच तिरंगी झाली. मतदानानंतरही पडळकर यांचे नाव चर्चेत कायम असून, या निवडणुकीत त्यांच्या पारड्यात पडलेली मते निर्णायक ठरतील, अशी चर्चा आहे.

सांगली लोकसभा मतदारसंघाच्या निवडणुकीच्या मैदानात उडी घेऊन चुरस निर्माण करण्याचे श्रेय पडळकरांनाच द्यावे लागेल. एका बाजूला पक्षांतर्गत नाराजीचा सामना करून थेट वर्षा बंगल्यावरून उमेदवारी पक्की करणारे विद्यमान खासदार संजय पाटील हे नाराजीचा कसा सामना करणार, याकडे अनेकांचे लक्ष लागले होते. दुसऱ्या बाजूला परंपरेनुसार हमखास काँग्रेसच्या वाट्याला राहणारी सांगलीची जागा खासदार राजू शेट्टींच्या वाट्याला गेल्याने शेट्टींचा उमेदवार कोण, असा सवाल उपस्थित होत होता. माजी सनदी अधिकारी इंद्रजित देशमुख यांची मनधरणी करण्याचा शेट्टींचा प्रयत्न सफल झाला नाही. पडळकर यांनाही कराडात बोलावून स्वाभिमानीच्या उमेदवारीबाबत चर्चा केली. या एकूण पार्श्वभूमीवर संजय पाटील यांच्याविरुद्ध मैदानातच कोणी उतरायला तयार नव्हते. त्यामुळे ही निवडणूक एकतर्फीच होण्याची शक्यता निर्माण झाली होती. पडळकरांनीही स्वाभिमानीच्या उमेदवारीची वाट पाहिली. परंतु अखेरच्या टप्प्यात शेट्टींनी वसंतदादांचे नातू विशाल पाटील यांना उमेदवारी जाहीर केली. त्यानंतर काही मिनिटांतच पडळकर यांनी पत्रकारांना बोलावून आपण अपक्ष म्हणून मैदानात उतरणार असल्याची घोषणा केली. परंतु दुसऱ्याच दिवशी त्यांना वंचित बहुजन आघाडीने पाचारण केले. तिसऱ्या दिवशी वंचित आघाडीने पडळकरांच्या नावाची घोषणा केली आणि ही निवडणूक तिरंगी होऊन सर्वांच्या समोर आली.

संपूर्ण भाजप नाहीतर खासदार संजय पाटील हेच आपले टार्गेट असल्याचा नारा कायम ठेवणाऱ्या पडळकर यांनी उमेदवारी अर्ज दाखल करण्याच्या निमित्ताने सांगलीकारांना विराट गर्दीचे दर्शन घडविले. प्रचाराच्या पहिल्या दिवसापासून ते अगदी मतदानाच्या दिवशीही ही गर्दी कायम राहिली. त्यामुळे त्यांच्या पारड्यात चांगले मतदान पडले असण्याची शक्यता आहे.

.............

चौकट

धनगर समाजाची ताकद

वंचित बहुजन आघाडीने धनगर, अनुसूचित जाती, जमाती, अल्पसंख्याक आणि मुस्लिम समाजाचे मतदान गृहीत धरून प्रचाराची रणनिती आखली होती. यामध्ये धनगर समाजाचे अधिक मतदान असलेल्या कवठेमहांकाळ, जत आणि आटपाडी तालुक्यांत स्थानिक पातळीवरील नेत्यांनी पडळकरांसाठी प्रतिष्ठा पणाला लावली होती. मुस्लिमबहुल मतदार असलेल्या ठिकाणीही त्यांच्या स्थानिक नेत्यांचे मन वळविण्याचा प्रयत्न होत राहिला. उर्वरित सांगली, मिरज, तासगाव, खानापूर, पलूस आणि कडेगाव या तालुक्यांतील धनगर समाजानेही जोरदार ताकद लावली होती.

प्रकाश बनसोडे, इस्लामपूर

राष्ट्रवादीचे प्रदेशाध्यक्ष आमदार जयंत पाटील यांच्या प्रभावाखाली हातकणंगले लोकसभा मतदारसंघात खासदार राजू शेट्टी यांच्या प्रचाराची यंत्रणा कार्यान्वित होती. प्रदेशाध्यक्ष म्हणून राज्यभर फिरताना पाटील यांनी हातकणंगलेकडे मात्र दुर्लक्ष होऊ दिले नाही. वाळवा तालुक्यात त्यांच्या सहकारी संस्थांचे जाळे आणि कार्यकर्त्यांची वीण घट्ट असल्यामुळे त्यांनी प्रचाराचे नियोजन नेटके केले होते. स्वाभिमानीच्या मोजक्या कार्यकर्त्यांना सोबत घेऊन त्यांनी प्रचारात आघाडी घेतली होती. यावेळी शेट्टी विक्रमी मताधिक्याने विजयी होतील, असा त्यांच्या कार्यकर्त्यांना विश्वास वाटतो.

वाळवा तालुक्यातील जनतेने मला 'तळहाताच्या फोडाप्रमाणे' जपले आहे, तालुक्यातील जनता मला कधीही विसरणार नाही, या निवडणुकीत शेट्टी यांना प्रचंड मताधिक्य देऊन तालुक्यातील मतदार माझा विश्वास सार्थ ठरवतील, असे भावनिक आवाहन पाटील सभांमधून करत होते. त्यांच्या राजारामबापू उद्योग समूहातील सर्व संस्थांचे पदाधिकारी तालुक्याच्या गावागावात विखुरले आहेत. त्यामुळे इस्लामपूर आणि आष्टा शहरासह वाळवा तालुक्यातील सर्व गावांत त्यांच्या कार्यकर्त्यांची घट्ट साखळी आहे. त्यामुळे वाळवा तालुक्यातून शेट्टींना गतवेळपेक्षा दुप्पट मताधिक्य मिळवून द्यायचे, या इराद्याने पाटील आणि त्यांचे कार्यकर्ते कामाला लागले होते.

याउलट २०१४ च्या निवडणुकीत शेट्टींना कोणत्याही परिस्थितीत मताधिक्य मिळू द्यायचे नाही म्हणून पाटील आणि त्यांचे कार्यकर्ते झटले होते. मात्र, तरीही वाळवा तालुक्यातून शेट्टींनी २४ हजारांचे मताधिक्य मिळवत खरा जनमानसांतील नेता असल्याचे सिद्ध केले होते. आमदार पाटील वगळता तालुक्यातील इतर सर्व गट २०१४ च्या निवडणुकीत शेट्टींच्या सोबत होते. यावेळी तालुक्यातील कृषी राज्यमंत्री सदाभाऊ खोत यांच्यासह हुतात्मा गट, महाडिक गट, भाजप-सेना आणि इतर जयंत पाटील विरोधक शेट्टींच्या विरोधात काम करत होते. शेट्टी यांनी या निवडणुकीत आमदार पाटील यांच्यासोबत केलेली युती अनेकांना खटकणारी होती. ग्रामीण भागातही याबद्दल नकारात्मक चर्चा सुरू होती. आपली खासदारकी टिकवण्यासाठी हे कार्यकर्त्यांचा बळी देणार का? अशा चर्चांनी निवडणुकीचे वातावरण ढवळून निघाले होते. तरीही शेट्टी म्हणजे आपल्या उसाला दर देणारा नेता, त्यामुळे तेच हवेत असा प्रवाहही मतदारांमध्ये होता. त्या तुलनेत महायुतीचे उमेदवार धैर्यशील माने ग्रामीण भागात पाहिजे त्या प्रमाणात पोहोचू शकले नाहीत, तर शेट्टी घराघरात माहीत असणारा उमेदवार असल्याने त्याचा त्यांना फायदा मिळेल. आमदार पाटील आणि त्यांच्या कार्यकर्त्यांनी यावेळी प्रामाणिकपणे शेट्टींना मताधिक्य मिळवण्यासाठी प्रयत्न केले आहेत. प्रत्यक्ष मतदानात त्याचे रूपांतर कसे होते हे निकालानंतर स्पष्ट होईलच.

०००००

अन् पत्नीने डोक्यावर हात मारला

मतदानादिवशी उमेदवारांपेक्षा कार्यकर्त्यांचीच फार दगदग झाली. असाच एक कार्यकर्ता दिवसभर चाळीस गावांची जबाबदारी संपवून रात्री उशिरा घरी परतला. घरी आल्यावर अंघोळ करूनही हा पट्ट्या तसा निराशच दिसत होता. मधेच अस्वस्थ होत होता.. कुणाला तरी फोन करून विचारत होता, 'काय होईल, मला काय धर लागेना.. पलीकडच्या तालुक्यात आमक्याच्या कार्यकर्त्याने आपल्याला दगा दिला.' निष्ठावंत कार्यकर्ता असल्याने त्याची चांगलीच घालमेल झाली होती. कसाबसा फोन ठेवतो न ठेवतो, तोच त्याच्या डोळ्यांतून अश्रू ओघळले. यावेळी त्याची पत्नी उठून त्याच्याजवळ आली.. म्हणाली, 'जेवताय का? आणि हे काय, तुम्हाला रडायला काय झालं?' पत्नीच्या मनात आता विचार आला, बाहेर यांचे कुणाशी भांडण तर झाले नसेल ना? न राहून पत्नीने विचारले, 'का.. काय झालं.. सांगशीला का?' आणि बिचारा पुटपुटला, 'आयला...महिनाभर जिवाचं रान करून बी काय खात्री वाटेना, तुला काय वाटतं.. राजू शेट्टी निवडून येतील की धैर्यशील?' पत्नीने डोक्यावरच हात मारून पतीदेवाच्या पुढ्यात जेवणाचे ताट आणून ठेवले.

००००००

इचलकरंजी : यड्राव (ता. शिरोळ) येथे खुरप्याने वार केल्याने एकजण जखमी झाला. संजय महादेव कदम असे जखमीचे नाव आहे. याबाबतची नोंद शहापूर पोलिसांत झाली असून, पोलिसांनी राजाराम मनोहर कदम (रा. यड्राव) याच्यावर गुन्हा दाखल केला आहे. याबाबतती फिर्याद वर्षा दिलीप कदम (वय ४०) यांनी पोलिसांत दिली आहे. तक्रारदार वर्षा, पती दिलीप, दीर संजय व प्रकाश हे सर्वजण घराशेजारी असलेल्या जनावरांच्या गोठ्याला पत्रे लावण्याचे काम करीत होते. त्याच वेळी हातात खुरपे व दोरी घेऊन वर्षा यांचे चुलत दीर राजाराम कदम आले. त्यांनी शेतातील तोडलेल्या झाडाचे बुंधे का काढून घेतले नाहीत, अशी विचारणा करीत शिवीगाळ करण्यास सुरुवात केली. यावेळी वादावादी होऊन राजाराम कदम याने दोरीने मारहाण केली. तसेच वाद सोडविण्यास गेलेल्या संजय कदम यांच्या डाव्या हाताच्या बोटावर राजारामने खुरप्याने वार केला.

म. टा. वृतसेवा, हातकणंगले

हातकणंगले तालुक्यातील जुने पारगाव-निलेवाडी रस्त्यालगत शॉर्टसर्किट होऊन गवत गंजीसह जनावरांच्या गोठ्याला आग लागली. यामध्ये दुभती गाय, गाभण म्हशीसह रेडी गंभीर भाजून जखमी झाले. तसेच वैरण जळून खाक झाल्याने अंदाजे सव्वा दोन लाख रुपयांचे नुकसान झाल्याची घटना गुरुवारी दुपारी साडेबाराच्या सुमारास घडली.

याबाबत माहिती अशी : जुने पारगाव-निलेवाडी रस्त्यालगत दीपक पांडुरंग जाधव (रा. जुने पारगाव) यांचे शेत व जनावरांचे शेड आहे. गुरुवारी दुपारी ते शेतीकामात व्यस्त असताना अचानकपणे महावितरणच्या पोलवरील थ्री फेजचे शॉर्टसर्किट होऊन ठिणग्यांचे लोळ गवतगंजीवर पडल्याने कडक उन्हामुळे क्षणार्धात गंजीला आग लागून शेजारील जाधव यांच्या जनावरांच्या गोठ्याला आग लागली. आगीने रौद्ररूप धारण केल्याने गोठ्यातील दुभती गाय, गाभण म्हैस व रेडीला नागरिकांनी वाचविले, परंतु म्हैस व रेडी मोठ्या प्रमाणात भाजली. या घटनेचा पंचनामा तलाठी शामराव पाटील यांनी केला. कदम यांचे या घटनेत सुमारे सव्वादोन लाखांचे नुकसान झाल्याचा त्यांनी प्राथमिक अंदाज वर्तवला. या घटनेची नोंद पेठवडगाव पोलिस ठाण्यात झाली आहे.

०००

फोटो ओळी : जुने पारगाव - निलेवाडी दरम्यान जनावरांच्या शेडला आग लागून भस्मसात झालेले जनावरांचे शेड तर दुसऱ्या छायाचित्रात रस्त्यालगत असणाऱ्या विजेच्या कललेले विजेचा पोल.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

आयर्विन ख्रिश्चन कपाउंड परिसरातील जागेच्या वादातून गुरुवारी सकाळी अकरा वाजण्याच्या सुमारास सुमारे १०० जणांनी उद्यमनगर येथील आयर्विन ख्रिश्चन हॉस्टेल कपाउंड येथील घरांवर हल्ला केल्याचा प्रकार घडला. अचानक झालेल्या प्रकारामुळे या वसाहतीतील महिला घाबरल्या. हल्लेखोरांनी त्यांच्या घरात घुसून केलेल्या मारहाणीत सहाजण जखमी झाले. काही घराचे दरवाजे फोडून आत प्रवेश करून साहित्याची मोडतोड करत दहशत माजविली. सुमारे तासभर हा प्रकार सुरू असल्याने परिसरात तणावाचे वातावरण निर्माण झाले. याप्रकरणी राजारामपुरी पोलिसांनी अज्ञात १०० अज्ञातावर गुन्हा दाखल केला असून १५ जणांची नावे निष्पन्न झाली असून चौघांना चौकशीसाठी ताब्यात घेतले आहे.

याप्रकरणी लिना इमॅन्युएल कांबळे (वय ४५ रा. १२४५ ई वॉर्ड, आयर्विन ख्रिश्चन हॉस्टेल कपाउंड, उद्यमनगर ) यांनी राजारामपुरी पोलिसांत फिर्याद दाखल केली. घटनास्थळावरुन आणि राजारामपुरी पोलिसांनी दिलेल्या माहितीनुसार, ही जागा कोल्हापूर चर्च काऊन्सिल या संस्थेच्या मालकीची असून त्या ठिकाणी काम करत असलेल्या कर्मचाऱ्यांसाठी संस्थेने उद्यमनगर येथील आयर्विन ख्रिश्चन हॉस्टेल कपाउंडमध्ये घरे बांधून दिली आहेत. १९२४ पासून या ठिकाणी वास्तव्य आहे. याठिकाणी सुमारे २५ कुटुंबे राहतात. गुरुवारी सकाळी अकरा वाजण्याच्या सुमारास या कपाउंडमध्ये १०० जणांचा जमाव आला. त्यांनी सोबत जेबीसी मशीन आणले होते. त्यांनी इंदुबाई कांबळे यांच्या मालकीचे गॅरेज पाडण्यास सुरू केले. त्यावेळी काहींनी त्यांना रोखत 'घरे का पाडता?' असा जाब विचारला. त्यावेळी त्यांनी 'जागा खाली करण्यासाठी आलो आहे', असे सांगत ५० ते ६० जण परिसरातील घरांत घुसले. काहींनी बंद घरांचे दरवाजे फोडून आत प्रवेश केला. त्यांनी घरातले साहित्य विस्कटण्यास सुरुवात केली. यावेळी हॉकी स्टीकने काही महिला आणि युवतींना मारहाण करण्यात आली. यामुळे भेदरलेल्या मुलांनी आरडाओरडा केला. अचानक झालेल्या प्रकारामुळे येथील रहिवासी घाबरले. हल्लेखोरांनी थेट महिलांवर हल्ला चढविल्याने परिसरात मोठा आरडाओरडा सुरू झाला. या हल्ल्यात जीवन दळवी, शांता दळवी, शिशिर जाधव, प्रज्ञा जाधव, नितीन बावडेकर, पल्लवी बावडेकर हे सहाजण जखमी झाले. त्यांच्यावर सीपीआरमध्ये उपचार सुरू आहेत. दरम्यान या प्रकाराची माहिती राजारामपुरी पोलिसांना काहींनी दिली. राजारामपुरी पोलिस ठाण्याचे सहायक पोलिस निरीक्षक रवींद्र कदम, शशिकांत गिरी यांनी जमावाला पांगविले. या घटनेमुळे या रहिवाशी दिवसभर दहशतीखाली होते.

१५ नावे निष्पन्न, चौकशीसाठी चौघे ताब्यात

घरात घुसून दहशत माजविणे, विनयभंग, शिवीगाळ, जीवे मारण्याची धमकी दिल्याप्रकरणी १०० अज्ञातांच्या विरोधात गुन्हा दाखल करण्यात आला. संशयित किशोर कलकुटकी (रा. मंगळवार पेठ, मिरज), धनंजय गड्यावर, रा. दत्त चौक मिरज, राहुल कवाळे (राजारामपुरी), इम्रान हुसेन पठाण, रा. शास्त्रीनगर), सूरज नलवडे (जवाहरनगर ), सचिन दुर्वे (रा. संभाजीनगर), विनायक पाटील (यादवनगर) गणेश बुचडे (कोल्हापूर) नितीन पाटील (लक्षतीर्थ वसाहत), सुरज नलवडे (दौलतनगर) रोहन साळोखे (कोल्हापूर) सनी शिंदे (राजेंद्रनगर) पिंटू सातपुते (रमणमळा) अमोल पाटील (यादवनगर) सचिन कवाळे (राजारामपुरी)

जागेचा वाद, चौकशी सुरू

कोल्हापूर चर्च काऊन्सिल या संस्थेच्या जागेत पश्चिमेला पाणंद आहे. त्या जागेजवळ सुनील पंडितराव शेळके यांची मिळकत आहे. काऊन्सिल वापरत असलेली मिळकत असल्याचा दावा शेळके यांचा आहे. या प्रकरणी शेळके यांनी या रहिवाशांच्या विरोधात राजारापुरी पोलिस ठाण्यात तक्रार अर्ज दिला आहे. रहिवाशी आणि शेळके यांनी दिलेल्या अर्जानुसार चौकशी सुरू केल्याचे पोलिसांनी सांगितले.

म. टा. प्रतिनिधी, कोल्हापूर

लोकसभेच्या निवडणुकीला एक दिवसांचा अवधी होत नाही तोवर विजयाचा दावा करत श्रेयवादाचे फटाके फुटण्यास सुरुवात झाली आहे. निवडणुकीत गळ्यात गळे घालून फिरणाऱ्या भाजप आणि सेनेतील निवडणूकपूर्व दुराव्याने पुन्हा उचल खाल्ली आहे. 'शिवसेनेचे उमेदवार प्रा. संजय मंडलिक यांच्या प्रचारात भारतीय जनता पक्षही अग्रेसर होता, त्यामुळे उद्या निकालानंतर मंडलिकांना शहरात माझ्यामुळेच मताधिक्य मिळाले, अशी वल्गना कुणी करू नये आणि श्रेयवाद लाटू नये,' असा टोला पश्चिम महाराष्ट्र देवस्थान व्यवस्थापन समितीचे अध्यक्ष महेश जाधव यांनी आमदार राजेश क्षीरसागर यांचे नाव न घेता लगाविला.

निवडणुकीनंतर एकच दिवसात भाजप आणि सेनेतील श्रेयवाद रंगल्याने आगामी वादाची सलामी मानली जात आहे. जाधव गुरुवारी पत्रकारांशी बोलताना म्हणाले,'कोल्हापूर लोकसभा मतदारसंघातून प्रा. मंडलिक हे ५० हजाराहून अधिक मतांनी निवडणूक जिंकतील. कोल्हापूर उत्तर, कागल, चंदगड, राधानगरी, करवीर आणि कोल्हापूर दक्षिण विधानसभा या सहाही ठिकाणी युतीचे उमेदवार मंडलिक बाजी मारतील. यंदाच्या निवडणुकीत महिला मतदारांची संख्या लक्षणीय होती. त्या मतदानाचा अंदाज बांधता येणार नाही. मात्र केंद्रात पुन्हा भाजप आणि पंतप्रधानपदी नरेंद्र मोदी यांना पसंती देत मतदारांनी युतीच्या बाजूने मतदानाचा कौल दिला. राज्यात युतीच्या ३८ जागा येतील तर केंद्रात २८० पेक्षा जास्त खासदार भाजप व मित्रपक्षाचे असतील. भाजपने मंडलिकांच्या प्रचारार्थ शहर आणि जिल्ह्यात मोठे मेळावे घेतले. काँग्रेसचे आमदार सतेज पाटील यांनी 'आमचं ठरलयं'च्या माध्यमातून मंडलिकांच्या प्रचारासाठी मोठी यंत्रणा सक्रिय केली होती. शिवसेनेचे कार्यकर्ते प्रचारात होते, सेनेत गटबाजी होती. मात्र प्रत्येक गट मोदी यांना पंतप्रधान व मंडलिक यांना खासदार करण्यासाठी उमेदवाराच्या प्रचारात होता. निकालानंतर शहरातून कुणीही माझ्यामुळेच मंडलिक विजयी झाले असे म्हणत एकट्याने श्रेय लाटण्याचा प्रयत्न करू नये.'

तर पाटील, महाडिकांचेही भाजपात स्वागत

राज्यातील काँग्रेस आणि राष्ट्रवादीतील बड्या नेत्यांनी भाजपात प्रवेश केला आहे. भविष्यात आमदार सतेज पाटील, खासदार धनंजय महाडिक हे जरी भाजपात प्रवेश केले तरी त्यांचेही पक्षाकडून स्वागत होईल, असा दावा जाधव यांनी केला.

पक्षविरोधी काम केलेल्यांवर कारवाई होणारच

भाजपच्या ज्या सदस्यांनी पक्षविरोधी काम केले त्यांच्यावर कारवाई शंभर टक्के होणारच. संबंधित व्यक्ती कितीही मोठा व कुणीही असो. नोटिसा मागे घेण्याचा प्रश्नच नाही. शिवाय पक्षविरोधी काम केलेल्या गद्दारांनी पक्षातील परतीचे दोर कापले आहेत, असा इशारा भाजपचे सरचिटणीस विजय जाधव यांनी दिला. भाजप महानगरचे अध्यक्ष संदीप देसाई यांनी कोल्हापूर लोकसभा मतदारसंघात शिवसेनेच्या उमेदवाराच्या प्रचारासाठी युतीतील सर्व मित्रपक्ष सक्रिय होते. भाजपने शिस्तबद्ध प्रचार केला. निवडणुकीच्या कालावधीत भाजपचे कार्यकर्ते आघाडीवर होते हे नमूद केले. याप्रसंगी माजी नगरसेवक आर. डी. पाटील उपस्थित होते.