कोल्हापूर टाइम्स टीम देशाला स्वातंत्र मिळाल्यानंतर झालेल्या ऑलिम्पिकमध्ये कुस्ती या क्रीडा प्रकारात खाशाबा जाधव यांनी वैयक्तिक प्रकारात ब्रॉन्झ तर के. डी. माणगावे यांनी चतुर्थ क्रमांक मिळवला. त्यांच्या या दैदिप्यमान कामगिरीने कोल्हापूरी कुस्तीचा डंका जगभर वाजला. गेल्या अनेक वर्षांपासून दोन्ही मल्लांना केंद्र सरकाचा पद्मविभूषण पुरस्कार देऊन सन्मान करण्याची मागणी विशेषत: कुस्ती क्षेत्रातून होत आहे. मात्र, दोन्ही मल्लांचा आजही केंद्र सरकारने उचित सन्मान केलेला नाही. यंदा तरी प्रजासत्ताक दिनी (ता. २६) त्यांचा सन्मान होणार का? याकडे क्रीडाप्रेमींचे लक्ष लागले आहे. संस्थानकाळात सुवर्णकाळ अनुभवणाऱ्या कोल्हापूरच्या कुस्ती क्षेत्राने स्वातंत्र्योत्तर काळातही अनेक जागतिक दर्जाचे मल्ल देशाला दिले. येथील अनेक मल्लांनी राष्ट्रीय-आंतरराष्ट्रीय पातळीवर दैदिप्यमान कामगिरी केली. त्यामुळे येथील कुस्ती चांगलीच नावारुपाला आली. त्याचे पहिले श्रेय ऑलिम्पिक पदकविजेते खाशाबा जाधव आणि के. डी. माणगावे यांना जाते. कोणत्याही सुविधा नसताना या दोन्ही मल्लांनी कोल्हापूरसह देशाचे नावे ऑलिम्पिकमध्ये झळकवले. पण, आजही या दोन्ही मल्लांचा योग्य सन्मान झाला नाही. या मल्लांचा देश पातळीवरील पुरस्कारांनी सन्मान झाल्यास कोल्हापूरच्या शिरपेचात मानाचा तुरा रोवला जाणार असल्याने महानगरपालिकेने महासभेत सदस्य ठराव करून त्यांना पद्मविभूषण पुरस्काराने सन्मानित करण्याची मागणी केली आहे. जाधव आणि माणगावे यांनी अत्यंत प्रतिकूल परिस्थितीत कोल्हापुरात कुस्तीचे धडे गिरवले. १९५२ मध्ये झालेल्या हेलसिंकी ऑलिम्पिकमध्ये दोघेही सहभागी होते. जाधव यांनी आपल्या पहिल्याच ऑलिम्पिक स्पर्धेत मैदान मारताना ब्रॉन्झपदक मिळवले. वैयक्तिक क्रीडा प्रकारात पदक मिळवणारे ते पहिले भारतीय ठरले. तर माणगावे यांनी चतुर्थ क्रमांक पटकावला होता. त्यांना पदकाने थोडक्यात हुलकावणी दिली. पण, त्यांचे यश जाधव यांच्याइतकेच प्रेरणादायी आहे. खाशाबा जाधव यांचे ऑगस्ट १९८४ मध्ये निधन झाले. निधनानंतर तब्बल १६ वर्षांनी त्यांना मरणोत्तर अर्जुन पुरस्कार देण्यात आला. जाधव यांच्यासोबत माणगावे ऑलिम्पिक स्पर्धेत सहभागी झाले. दुर्दैवाने त्यांना पदक मिळवता आले नाही. त्यांनी स्पर्धेत चौथा क्रमांक मिळवला होता. पदक मिळाले नसले, तरी त्यांनी देशासाठी अभिमानास्पद कामगिरी केली. महापालिकेने या दोन्ही मल्लांना पद्मविभूषण पुरस्कार देऊन त्यांचा सन्मान व्हावा असा ठराव डिसेंबर २०१८ रोजी केला. त्याची पूर्तता प्रजासत्ताक दिनी व्हावी अशी अपेक्षा आहे. केंद्र सरकारने आजवर जाधव आणि माणगावे यांच्या सन्मानाकडे दुर्लक्ष केले. कुस्तीत दोन्ही मल्लांनी अजरामर अशी कामगिरी केली. त्यांच्यानंतर अशी कामगिरी केलेल्या मल्लांना सन्मानीत करण्यात आलेले. मात्र या दोघांबाबतची प्रतीक्षा अद्याप संपलेली नाही. २६ जानेवारी रोजी त्यांना पद्मविभूषण दिले जावे अशी अपेक्षा आहे. - शामराव जाधव (खाशाबा जाधव यांचे पुतणे)
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट
